Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, gerçekleştirdiği toplantının özeti ile politika duruşunu ve enflasyon hedefini belirledi. Toplantıda sıkı para politikası uygulamasının devam edeceği, alınan kararların enflasyon görünümüne bağlı olarak şekillendirileceği vurgulandı. Kurul, faiz oranlarının ihtiyatla belirlenmeye devam edeceğini ve aynı zamanda toplantılara göre veri odaklı bir yaklaşım sergileneceğini belirtti. Küresel belirsizliklerin devam ettiği dönemde, enerji emtia fiyatları düşerken enerji dışındaki emtialarda sınırlı artış gözlemlendi.
Kredi Piyasasındaki Gelişmeler
Türkiye'de yerel para birimi olan Türk Lirası'nın (TL) kredi ve mevduat faizleri düşüş eğilimindeyken, kredi kartı harcamalarındaki artış, bireysel kredi büyümesini olumlu yönde etkiledi. Ancak, KKM uygulamasının sonlanmasına doğru yaklaşırken, kredi politikalarında bazı makroihtiyatı düzenlemeler yapıldı. Ekonomiyle ilgili veriler değerlendirildiğinde, ikinci çeyrek büyümesi %4,8 olarak kaydedildi ve sanayi ile hizmet sektörleri bu büyümeye önemli katkı sağladı. Ancak özel tüketim zayıf kalmaya devam etti; inşaat ve makine-teçhizat yatırımları ise artış gösterdi.
İç Talep ve Yönetim Belirtileri
Perakende ve sanayi üretim verileri, iç talepte bir yavaşlama olduğunu ortaya koyuyor. Kurul, son dönemdeki verilere bakıldığında talep koşullarının dezenflasyonist bir seviyeye ulaştığını belirtti. Ağustos ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %2,04 artarken, yıllık enflasyon %32,95 seviyesine geriledi. Gıda ve hizmet kalemlerindeki fiyat artışı belirleyici oldu, ayrıca dayanıklı tüketim mallarındaki fiyatlar belirsizliğini korudu.
Gıda Fiyatları ve Yukarı Yönlü Baskılar
TCMB, enflasyon üzerindeki baskıların devam ettiğini, özellikle gıda fiyatları ile hizmet kalemlerinin yukarı yönlü etkiler oluşturduğunu açıkladı. Ön veriler, Eylül ayı tüketici enflasyonu üzerinde gıda ve hizmet fiyatlarının belirleyici olacağını gösteriyor. Ana eğilimin miktar olarak yukarı doğru yükselebileceği endişesi taşınıyor. Gıda fiyatlarının kuraklık ve arz yönlü sorunlardan etkilendiği kaydedilirken, hizmet kalemlerinde de benzer bir olgu yaşanabileceği düşünülüyor.
Küresel Ekonomik Gelişmeler ve Türkiye
Küresel ticaret politikalarının belirsizliği artarken, Türk lirası üzerindeki baskı da sürüyor. Dış ticaret ortaklarının ihracat payları dikkate alındığında, 2025 yılı için küresel büyüme oranlarının %1,9 ve 2026 için %2,3 olacağı tahmin ediliyor. Küresel talep görünümündeki bozulma, petrol fiyatları üzerinde etkili olsun, emtia fiyatları genelinde gerileme gözlemleniyor. Ayrıca, gelişen piyasalara olan portföy girişleri devam etmekle birlikte, bu süreçteki belirsizlikler aşağı yönlü tehdit oluşturmaya devam ediyor.
Merkez Bankası ve Faiz Politikaları
Para Politikası Kurulu, politika faiz oranını %43'ten %40,5'e düşürerek borç verme ve borçlanma faiz oranlarını da yeniden belirledi. Fiyat istikrarı sağlanana kadar izlenilecek sıkı politika duruşu, enflasyonda düşüşü amaçlıyor. Kurul, enflasyon görünümünde herhangi bir farklılık oluşursa gerekli sıkılaştırma adımlarının atılacağını kesin olarak ifade etti. Ayrıca, bu adımlar planlı bir şekilde ve toplantı bazında belirlenecek, böylece piyasalardaki belirsizlik dinamikleri kontrol altında tutulmaya çalışılacaktır.
İstihdam ve Üretime Dair Veriler
Temmuz ayında istihdam oranı 32,6 milyon kişi olarak doğrulanırken işgücüne katılım oranındaki düşüşün yanı sıra işsizlik oranının %8,0 seviyesine gerilediği gözlemlendi. Anket sonuçları, üçüncü çeyrekte imalat sanayinin geleceğe dair istihdam beklentilerinin düşük kalacağını gösteriyor. İmalat sanayi kapasitesinin kullanım oranında da bir azalma gözlemleniyor ve buna bağlı olarak genel üretimde zayıf bir seyir yaşanıyor.