Doğal kaynaklar arasında önemli bir yere sahip olan karstik kaynaklar, diğer bir adıyla voklüz, özellikle kalın kalker tabakaları arasında sıkışmış yeraltı sularının yüzeye çıkmasıyla oluşan kaynaklar olarak bilinir. Bu kaynaklar, hem dünya genelinde hem de Türkiye'de farklı bölgelerde görülebilmektedir.
Karstik kaynak, yeraltındaki kalker tabakaları arasında biriken suyun doğal yollarla yüzeye çıkmasıdır. Bu sular genellikle bol miktarda kireç içerir ve sürekli akış göstermez, yani mevsimsel olarak debileri değişkenlik gösterebilir. Voklüzler, doğal yapısı ve mineral içeriği nedeniyle önemli bir doğal kaynak olarak kabul edilir.
Karstik kaynaklar, çoğunlukla kalker tabakalarının bulunduğu bölgelerde ortaya çıkar. Türkiye'de özellikle Akdeniz Bölgesi ve Toroslar üzerinde, Şekerpınarı gibi örneklerle karşımıza çıkar. Bu kaynaklar, tabakalar arasındaki boşluklardan yüzeye çıkarak doğal su kaynağı oluşturur.
Karstik kaynaklar veya voklüzler, aşağıdaki özellikleri ile öne çıkar:
Yüzeye çıkarak artık kaynaklar oluşturur.
Suları genellikle soğuktur.
Bol miktarda kireç içerir.
Çoğu zaman içme suyu olarak kullanılamaz.
Mevsimsel debi değişiklikleri gösterir.
Türkiye'de özellikle Akdeniz Bölgesi'nde yaygındır.
Karstik kaynaklar, doğal yapı ve mineral açısından zengin su kaynaklarıdır ve ekosistemler ile insan yaşamı açısından değer taşır. Türkiye'nin farklı bölgelerinde bulunmaları, doğal kaynak çeşitliliğinin önemli bir göstergesidir.