Trump, geçtiğimiz gün New York'ta gerçekleştirilen BM Genel Kurulu etkinlikleri sırasında Türkiye gibi Müslüman ve Arap ülkeleriyle bir araya gelerek, Gazze için bir ateşkes ve savaş sonrası yeniden düzenleme planı sunmuştu.
Gazze Uluslararası Geçiş Otoritesi
Financial Times'a göre, bu planın en çarpıcı unsurlarından biri "Gazze Uluslararası Geçiş Otoritesi" (GITA) adı verilen yeni bir yönetim komitesinin kurulmasıdır. ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Barrack, Orta Doğu'da kalıcı bir barışın sağlanmadığını ve bu durumun da değişmeyeceğini ifade etmişti. GITA, Filistinli teknik uzmanlardan oluşacak ve şeffaf bir uluslararası denetim altında çalışacak. Komitenin işleyişi, Filistin topraklarında yer bulmaya çalışan farklı gruplar için belirleyici olacaktır.
Uluslararası Kurul ve Tony Blair
Eski İngiltere Başbakanı Tony Blair'in, bu komitede denetleyici rol üstlenmek istediği ve hatta başkanlık için isminin geçtiği düşünülmektedir. Blair, daha önce Boston Consulting Group tarafından hazırlanan raporda da gündeme gelmişti. Bu belgede, Gazze için çeşitli alternatif senaryolar sunulmuştu. Şimdi, Blair'in bu yeni yapının içinde yer alması hem uluslararası topluma hem de bölge halkına bir güvence sağlama amacı taşıyor.
Gazzelilere Jeton Temelli Ekonomik Destek
Financial Times'ta yer alan bir habere göre, BCG'nin taslak planı, Gazze halkına varlıkları karşılığında "para yerine geçecek jetonlar" verilmesini öngörüyor. Bu jetonlar sayesinde Gazzeliler, Gazze dışında yeni hayatlar kurabilecek veya yeni yapay zekâ destekli şehirlerde hisse sahibi olma olanığına sahip olacaklar. Bu yaklaşım, bölgedeki ekonomik durumu iyileştirmek ve insanları daha iyi yaşam koşulları için teşvik etmek adına önemli bir adım olarak görülüyor.
Trump'ın Planının Temel Unsurları
Trump'ın sunduğu plan, zorla yerinden etme uygulamalarını reddediyor ve Gazze'nin yeniden inşası için Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) gibi yapılar aracılığıyla uluslararası destek sağlanmasını öngörüyor. Ayrıca bu plana güvenlik güçlerinin bölgeye konuşlandırılmasını da dahil ediyor. ABD Başkanı, Batı Şeria'nın İsrail tarafından ilhak edilmesi konusunda kesin bir duruş sergiledi ve bu konuda asla bir taviz vermeyeceğinin altını çizdi. Bu durum, bölgedeki gerilimi azaltmak adına önemli bir mesaj niteliği taşıyor.
Uluslararası Tepkiler ve Başarı İçin Koşullar
Birçok Avrupa ve Arap ülkesi, önerilen uluslararası yönetim modelinin Filistinlileri dışlayabileceği düşüncesiyle itirazlarını sürdürmektedir. Ancak Trump yönetimi, geçiş sürecinde Tony Blair gibi tecrübeli isimlerin bulunmasının projenin meşrulaşmasına katkı sağlayabileceğini düşünüyor. Financial Times'a göre, bu planın başarılı olabilmesi büyük ölçüde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Washington'daki görüşmede vereceği tepkiye bağlı olacak. Netanyahu, daha önce Filistin Yönetimi'nin rolü ile uluslararası vesayet önerilerini reddettiğini belirtmişti, bu da sürecin seyrini etkileyecek önemli bir faktör.