Doğada genellikle boksit cevheri olarak yer alan alüminyum, endüstriyel alanda milyonlarca farklı ürünün yapımında kullanılmaktadır.
Alüminyum nedir?
“Al” sembolüyle gösterilen alüminyum, kimyasal bir elementtir. Gümüşümsü beyaz bir metaldir. Oksijen ve silikondan sonra dünya üzerindeki en yaygın üçüncü kimyasal elementtir. Doğada bulunan en yaygın formu alüminyum sülfatlardır. Alüminyum, adını Latince'de “alumen” olarak adlandırılan alüminyum sülfatlardan almıştır. Alüminyum, değerli özelliklerin nadir bir kombinasyonu olarak karşımıza çıkmaktadır. Demirden üç kat daha hafif; son derece esnektir. Hafif ve dayanıklı yapısı onu vazgeçilmez bir element yapmaktadır. 1960’lı yıllarda alüminyum, demir dışı metal ürünlerde bakırın önüne geçerek ilk sıraya yerleşmiştir. Oldukça iyi bir iletkendir ve bakırdan daha ucuzdur. Bu sebeple genellikle elektrik iletim hatlarında kullanılır.
Alüminyum Nerelerde Kullanılır?
Dünya ekonomisinde kendine önemli bir rol edinen alüminyumun ticari üretim tarihi 100 yılın biraz üzerindedir. Yakın tarihli geçmişe sahip olan bu kimyasal element, ilk keşfedildiği yıllarda cevherinden ayrıştırılması çok zor olan bir metaldi. Bunun temel sebebi ise hızlı oksitlenmesidir. Alüminyum hem bakırdan daha ucuz olması hem de kolay elde edilmesi yönüyle pek çok kullanım alanına sahiptir. Soğutma sanayisi, elektrik ve elektronik araç yapımı, taşıtlarda, inşaat ve enerji sektöründe, gıda ve ambalaj üretiminde kullanılmaktadır.
Alüminyum Türkiye'de Nereden Çıkarılır?
İşlevselliği ve dayanıklılığıyla günümüzün en önemli mühendislik malzemelerinden biridir. Alüminyum genellikle boksit cevherlerinden elde edilir. Ülkemizdeki en büyük boksit rezervi Konya Seydişehir ve Antalya Akseki yöresinde bulunur. Ayrıca, Muğla-Milas, Tufanbeyli-Saimbeyli, Zonguldak-Kokaksu, Isparta-Yalvaç, İslahiye-Payas, Bolkardağı ve Alanya bölgelerinde de boksit yatakları yer almaktadır.
Alüminyum Madeni Kullanım Alanları
Alüminyum, kimyasal elementlerle kolayca bileşik oluşturabildiğinden farklı alüminyum alaşımları ortaya çıkmaktadır. Az miktarlarda alüminyum bile metalin özelliklerini büyük ölçüde değiştirebilir; bu da yeni kullanım alanlarının önünü açar. Alüminyum madeni kullanım alanları şunlardır:
Alüminyum Nerede Kullanılır?
Dünya üzerindeki alüminyum tüketiminin beşte biri inşaat sektörü tarafından kullanılmaktadır. Spor kompleksleri, stadyumlar, köprü ve çatıların yapımında alüminyumdan yararlanılmaktadır. Alüminyum parlak görümüyle özellikle korkuluklar, kapı kolları ve pencere çerçevelerinde tercih edilmektedir. Alüminyum kesilip yapıştırılabilir. Taş ve tuğla ile birlikte binalarda yalıtım amacıyla da kullanılmaktadır. Alüminyum gıda ambalajlarında da oldukça tercih edilir. Gıdayı güvende tutarak zararlı patojenlerin gıdaya girmesini önler. Ayrıca bunu yaparken gıdanın tat ve kokusunu etkilemez. Uçak gemileri, trenler, gemiler, tekneler, otobüsler ve diğer motorlu taşıtlar sağlamlığı ve hafifliği sebebiyle alüminyumdan yararlanmaktadır. Ayrıca alüminyum araba otomobil endüstrisinde de yaygın olarak kullanılmaktadır.
Alüminyum Madeni Ne İşe Yarar?
Dünya üzerinde alüminyumun elde edilebileceği mineraller yer almaktadır. Ancak en yaygın ham maddesi boksittir. Boksit, bazı minerallerle karıştırılmış alüminyum oksitten oluşan bir mineraldir. Boksitin alüminyuma dönüşmesi için Bayer metodundan geçmesi gereklidir. Alüminyum günümüzde ulaşım, mimari, havacılık, inşaat sektörü, endüstriyel alanlar, elektrik ve elektronik sektöründe kullanılmaktadır.
