Anne sütü, bebeğin besin ihtiyaçlarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği olası enfeksiyonlara karşı korumak için sunulmuş eşsiz bir karışımdır. Anne sütündeki besin maddelerinin dengesi en ideal ölçülerdedir ve gelişimini henüz tamamlamamış bebeklerin vücut sistemleri için en uygun formdadır. İçeriğindeki besin değerlerinin bebek için ideal ölçülerde olması nedeniyle mucize olarak adlandırabileceğimiz anne sütü, bebeğin beyin hücrelerinin büyümesini sağlayan ve sinir sistemi gelişimini hızlandıran besinler açısından da oldukça zengindir. Ayrıca anne sütünde inek sütünde bulunmayan ve hiçbir laboratuvarda üretilmesi mümkün olmayan 100'den fazla bileşen bulunmaktadır. Üstelik formül mamalardan farklı olarak, anne sütünün içeriği, bebeğin sürekli değişen ihtiyaçlarını karşılamak için sürekli değişmekte ve yenilemektedir. Örneğin; prematüre bir bebek için olan anne sütü bileşimi, zamanında doğan bir bebek için olandan farklılıklar gösterir.
ANNELER NASIL BESLENMELİ?
Emziren annelerin beslenme alışkanlıklarına yönelik önerilerde bulunan Dr. Ersin Sarı şu şekilde sıraladı;
- Bol miktarda meyve ve sebze tüketilmeli,
- Süt üretmek için enerji olukça önemlidir. Enerji vermesi açısından bol miktarda pirinç ve patates gibi nişastalı yiyecekler tüketmeli,
- Lif yönünden zengin; makarna, pirinç, bakliyat ve sebze, meyveler tüketilmeli,
- Kalsiyum yönünden zengin besinler besin listesine dahil edilmeli (Süt, peynir, yoğurt gibi…)
- Bol bol su tüketilmeli( en az 2 litre)
- Kuru meyve ve kuruyemişler yoğun enerji içermelerinin yanında demir ve kalsiyum minerallerini de içerirler. Bu gıdalar ara öğünlerde tüketilebilir.
- Et, balık, fasulye, nohut gibi protein yönünden zengin besinler yemeye özen gösterilmeli,
- Günde 1 porsiyon etli sebze yemeği veya kuru baklagil ile birlikte, vücudun demir emilimini artıran C vitamini kaynağı olan sebzeler ve meyveler yer almalıdır.
- Mutlaka iyotlu tuz kullanılmalıdır. Çünkü iyotlu tuz bebek gelişimi açısından oldukça önemlidir.
- Annenin beslenmesinde balık tüketimi oldukça önemlidir. Balıkta bulunan ve anne sütü ile bebeğe geçecek olan omega-3, DHA, EPA bebeğin gelişimi için olmazsa olmazlardan biridir.
UZAK DURMANIZ GEREKENLER
- Emziren annelerin en büyük korkusu olan gaz oluşumunu önlemek çok önemlidir. Bu açıdan yavaş yemek yeme ve çok iyi çiğneme alışkanlığı kazanılmalı,
- Aşırı baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Anne sütüyle beraber çocuğa geçen baharatlar bebeğin rahatsız olmasına sebep olur. Hatta mide ağrısı, kusma gibi etkiler bile gösterebilir.
- Portakal ve mandalina C vitamini yönünden hayli zengin olsa da fazla tüketilmemelidir. İçinde bulunan asit miktarı nedeniyle sindirim sistemini etkileyebilir ve gaz, şişkinlik gibi yan etkiler gösterebilir.
- Gazlı ve kafeinli içeceklerden uzak durulmalı, alkol kesinlikle tüketilmemelidir.
- Bazı besinler gaz yapma özelliğine sahiptir. Bu nedenle lahana, brokoli, karnabahardan olabildiğince uzak durulmalıdır.
- Sucuk, sosis, salam gibi şarküteri ürünleri çok fazla tüketilmemeli.
- Bebeğin beyin gelişimi için hayli önemli olan omega 3, bazı besinler tarafından azalabilir. Bu sebeple doymuş ve trans yağlardan uzak durulmalıdır.
- Katkı maddesi bulunan hazır gıdalardan uzak durulmalıdır.
- Hazır dondurulmuş ve soğuk yiyecekler tercih edilmemelidir.
STRESTEN ENDİŞEDEN UZAK DURUN!
Doktor Sarı konuyla alakalı yapılması gerekenlerin yanında yapılmaması gerekenleri de belirterek açıkladı. Sarı 'Öncelikle şunu belirtmekte fayda var. Her annenin sütü bebeğine yeter. Bu sebeple anne endişe ve kaygıları bir kenara bırakmalı ve sütünün yeteceğine inanmalıdır. Annenin sütünün yeteceğine inanması tıbbi anlamda da çok önemlidir. Çünkü anne sütünün kanallardan bebeğe ulaşmasını sağlayan oksitosin hormonu oldukça çekingendir. En küçük bir stres ve kaygı durumunda salınım yavaşlar ve süt bebeğe ulaşamaz. Tam da bu yüzden emzirme döneminde tüm evhamlar rafa kalkmalıdır. Bunun dışında yapılabilecek küçük uygulamalarla süt miktarı arttırılabilir.' açıklamasında bulundu. Ardından yapılması gerekenleri sıralayan Sarı, şu notları kaydetti;
- Bol bol sıvı tüketilmelidir. Zira anne sütünü arttırmada en etkili etken, annenin tükettiği sıvı miktarıdır. Özellikle su, çorba, şekersiz meyve suyu ve komposto tüketerek günlük alınan sıvı miktarı arttırılmalıdır.
- Kaliteli karbonhidrat kaynakları olan tam tahıllı besinler tercih edilmelidir.
- Fesleğen bitkisinin düzenli kullanımlarda anne sütünü arttırdığı bilinir. Bu sebeple yemeklerinizde fesleğene daha çok yer verin.
- Koyu yeşil yapraklı sebzeler sütü arttırmada oldukça etkilidir. Bu sebeple daha çok roka, maydanoz gibi yeşillikler tüketilmeli.
- Turuncu renkli besinlere sofralarda daha çok yer açılmalı. Çünkü havuç, bal kabağı kavun gibi besinler süt oluşumunda oldukça yardımcı bir rol oynarlar.
- En önemlisi de süt emzirdikçe artar. Bu sebeple anne çocuğunu sık sık emzirmeli ve gerekirse sütünü sağmalıdır. Çünkü oldukça zeki bir sisteme sahip olan meme, deposundaki süt boşaldıkça daha fazla süt üretmeye başlar.
