Emekliliğe başvuru sürecinde yapılan bazı hatalar daha sonra kişinin önüne çıkabiliyor. Bu hatalar yıllar sonra kişinin emekli maaşına da yansıyor.
EMEKLİLİK İPTAL EDİLİR Mİ?
Her gün milyonlarca kişi devlet tarafından belirlenen şartları sağladıktan sonra emekli oluyor ancak bazı durumlarda emeklilik iptal edilebiliyor.
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre; Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emekli aylığı bağlandıktan sonra geriye dönük denetim ve incelemeler yapıyor.
Normal şartlarda SGK yılda 400 bin emeklilik başvurusu alırken, EYT düzenlemesi ile beraber yaklaşık 2 milyon kişi Mart-Nisan aylarında emeklilik başvurusunda bulundu. Bu yıl başvuran EYT'lilerin büyük kısmına birkaç ay içinde emekli aylığı bağlandı.
EYT düzenlemesinden önce de emeklilik işlemlerinde birtakım hatalar yapılırken, EYT ile gelen yoğunluk hata payını da artırdı.
HATALI OLDUĞU TESPİT EDİLEN EMEKLİ MAAŞINA NE OLUR?
İncelemeler sonucunda hatalı bağlandığı tespit edilen emekli aylıkları iptal edilir ve ödenmiş maaşlar da geri istenebilir. Bazı durumlarda ise emekli aylığı eksik bağlanmış da olabiliyor, bu kez de bu kişilerin aylıkları düzeltilerek geriye dönük eksik maaşları ödeniyor.
EMEKLİ MAAŞI İPTAL OLUR MU?
SGK tarafından emeklilik başvuru sürecinde meydana gelen birtakım hatalar veya kişinin kusurlu/kasıtlı davranışından dolayı iptal edilebilir.
Yapılan inceleme sonucunda emekli maaşının tümüyle kesilmesine karar verilen kişiler, o güne kadar aldıkları emekli aylığı iade etmek zorunda. Bunun için iki yol izleniyor;
Hatalı işlem Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan kaynaklanıyorsa, geriye doğru 5 yıllık dönemde yapılan fazla ödemeler tahsil ediliyor. SGK’nın hatasından kaynaklanan işlemlerdeki iade sırasında ilk 2 yıl faiz uygulanmıyor, 2 yıldan sonraki taksitlerden faiz alınıyor.
Hatalı işlem vatandaşın kasıtlı veya kusurlu davranışından kaynaklanıyorsa geriye doğru 10 yıllık sürede ödenen emekli aylığı geri alınıyor. Vatandaşın hatasından kaynaklı işlemlerde on yıllık sürede ödenen emekli aylığının tamamına kanuni faiz oranı uygulanıyor.
EMEKLİ AYLIĞI NEDEN YANLIŞ BAĞLANIR?
Emekli aylığının yanlış bağlanmasının birçok sebebi var.
- Sahibi olduğu şirkette kendisini 4/A'lı gösterenler,
- Başkasına ait prim günlerinin yanlışlıkla kaydedilmiş olması,
- Fiilen bir işte çalışmadığı halde kişinin kendisini sigortalı göstermesi,
- Anne veya babadan yetim aylığı almak için eş ile yapılan anlaşmalı boşanma,
- Aynı anda birden fazla işverene bağlı olarak çalışan bir kişi için işverenler ayrı ayrı para ödüyor. Bu da kişinin normalde olması gerekenden daha fazla prim gününe sahipmiş gibi gözükmesine neden oluyor.
- 18 yaşından küçük çocukların, anne veya babasına ait iş yerinde sigortalı olarak sayılması için çalışmanın yapıldığı tarihte mahkeme tarafından onaylanmış iş sözleşmesi bulunması şartı aranıyor. Bu şartı yerine getiremeyenlerin sigortalılık süresini kabul etmiyor. Bu durum emekli olduktan sonra tespit edilmişse emeklilik işlemi iptal ediliyor.
