Ayıların bu bölgelerde görülme sıklığı ciddi bir artış gösterdi. Vatandaşlar artık evlerine kadar gelen ayılardan şikayetçi. Ancak bu sorun sadece Türkiye ile sınırlı değil, çünkü ayılar hakkında yapılan son araştırmalar dünyanın dikkatini çekti.
Çevre değişiklikleri ve iklim faktörleri nedeniyle yiyecek bulmakta zorlanan ayılar, şehirlerin sınırlarına kadar gelip insanların çöplerini karıştırıyor ve hatta evlere kadar girerek yiyecek arıyorlar. Bu durum, yerel halkı tedirgin ediyor ve yetkilileri harekete geçiriyor. Ancak ayıların bu davranışları, sadece basit bir açlıkla açıklanamayacak kadar karmaşık bir zeka ve davranış sergilediklerini gösteriyor.
Araştırmalar, bazı ayı türlerinin yiyecek elde etmek için alet kullanma yeteneğine sahip olduğunu ortaya koyuyor. Örneğin, bir kutup ayısının bir foku avlamak için bir buz bloğu kullandığı tespit edildi. Bu, genellikle yalnızca primatlar gibi akıllı hayvanların yapabileceği bir şey olarak düşünülüyordu.
Oxford Üniversitesi Yaban Hayatı Koruma Araştırma Birimi'nde çalışan ekoloji araştırmacısı Chris Newman, hayvan zekasını iki temel kategoriye ayırıyor: sosyal zeka ve pratik zeka. Sosyal zekaya sahip hayvanlar genellikle gruplar halinde yaşar ve yiyecek türüne bağlı olarak davranışlarını şekillendirirler. Pratik zeka ise el becerisi ve çevreyi manipüle etme yeteneği ile ilişkilendirilir. Ayılar, bu iki zeka türünün özelliklerini bir arada sergileyen nadir hayvanlardan biri olarak öne çıkıyor.
Ayılar, yiyecek arayışlarında alet kullanabilme yeteneklerini gösteriyorlar. Buna ek olarak, yavrularına bakma dışında yalnız yaşayan ve avlanan ayılar bile oldukça uzmanlaşmışlar ve son yıllarda ilkel aletler kullanma yetenekleri dikkat çekiyor. Ayıların el becerisi ve alet kullanma yetenekleri, karmaşık problemleri çözmelerine ve çevrelerini daha etkili bir şekilde kullanmalarına yardımcı oluyor.
Jennifer Vonk'un Oakland Üniversitesi'nde yaptığı deneyler, kara ayıların sadece nesneler arasındaki farkları değil, aynı zamanda kavramlar arasındaki farkları da anlayabildiğini gösterdi. Bu, ayıların zeka düzeyinin oldukça yüksek olduğunu kanıtlıyor.
Sonuç olarak, ayılar sadece vahşi doğanın güzelliği değil, aynı zamanda şaşırtıcı bir şekilde gelişmiş zeka ve alet kullanma becerilerine sahip canlılar olarak da ön plana çıkıyorlar. Doğu Karadeniz'deki artan ayı görülmeleri sadece yerel bir sorun değil, bu büyüleyici hayvanların karmaşıklığına dair bir pencere sunuyor. Bu nedenle, bu bölgelerde ayıların korunması ve insanlarla daha sürdürülebilir bir şekilde bir arada yaşamaları için çözümler aranmalıdır.