Çikolata çok eski zamanlarda Maya adında bir halk tarafından kullanılmıştır. Tükettikleri içeceklere tat vermek amacıyla kullandıkları çikolata, şimdilerde her alanda kullanılan bir besin halini almıştır.
Gencinden yaşlısına severek ve bolca tüketilen besinlerden olan bitter çikolata, diğer çikolata çeşitlerine göre faydalarıyla dikkat çekmektedir. Bitter çikolatanın antioksidan etkili olmasının yanı sıra daha pek çok faydası bulunur. Bitter çikolata, kan basıncını düşürmede etkili ve kolesterolün düzenlenmesine yardımcı bir besindir. Peki bitter çikolata nedir? Bitter çikolatanın faydaları nelerdir? Bitter çikolatanın zararları nelerdir? Bitter çikolatanın yan etkileri var mı? Diğer çikolata çeşitlerine göre bitter çikolatanın farkı nedir? Günde ne kadar bitter çikolata tüketilmesi önerilir? İşte bitter çikolata ile alakalı merak edilen tüm detaylar.
Bir çikolatanın bitter çikolata olarak kabul edilebilmesi için içerisinde bulunan kakao miktarının en az %70 olması gerekmektedir. Dikkatli ve belirli bir miktarda tüketilen bitter çikolata vücuda fayda sağlamaktadır. Bitter çikolatanın faydalarından bazıları aşağıdaki gibidir:
İçeriğinde bulunan kakao yüksek antioksidan etkiye sahip bir maddedir. Bu nedenle bitter çikolata antioksidan etkisi yüksek bir besindir. Antioksidan etkisinin yüksek olması sayesinde hücrelere verilen hasarları önleyebilir ya da azaltabilir.
Flavonoid adında maddeleri bulundurmasından kaynaklı olarak kalp sağlığını desteklemeye yardımcı olur.
Bitter çikolata kan basıncının düşmesinde ve kan damarlarının genişlemesinde etkili bir besindir.
İçerisinde bulunan feniletilamin ve anandamid gibi maddeler serotonin ve endorfin sentezinin artmasında etkilidir. Bu hormonlar ruh sağlığını iyileştirmede etkili hormonlardır.
Bitter çikolata LDL yani kötü kolesterol seviyesinin düşürülmesinde etkili bir besindir.
Yağ oluşumunun azalmasında etkili olan bitter çikolata bu sayede kilo kontrolünü pozitif yönde etkiler.
Damar sağlığı açısından önemli bir etkisi bulunan bitter çikolata, damarlara bağlı olarak gelişen tansiyon hastalığının önlenmesinde de etkiye sahiptir.
Beyin fonksiyonlarının iyileştirilmesinde etkili olan bitter çikolata aynı zamanda hafıza ile ilgili olan Alzheimer hastalığının da iyileşmesinde etkilidir.
İçerisinde bulunan yağların çoğu oleik asitten oluşur. Bundan dolayı diğer çikolatalara göre yağları sağlıklıdır.
Yüksek Kalori İçeriği: Bitter çikolata, yüksek kalori içeren bir besindir. Aşırı tüketildiğinde kilo alımına ve obeziteye katkıda bulunabilir. Bu nedenle, porsiyon kontrolü önemlidir.
Şeker İçeriği: Bitter çikolata, diğer çikolata türlerine göre daha az şeker içerse de hala şeker içerir. Şeker tüketimini kontrol altında tutmak önemlidir, özellikle diyabet veya insülin direnci gibi metabolik durumları olan kişiler için.
Kafein İçeriği: Bitter çikolata, doğal olarak kafein içerir. Kafein, uyku düzenini etkileyebilir ve bazı kişilerde uykusuzluğa veya sinirlilik hissine neden olabilir.
Alerjik Reaksiyonlar: Bazı insanlar çikolata veya kakao ürünlerine karşı alerjik reaksiyonlar geliştirebilir. Bu nedenle, çikolata tüketmeden önce olası alerjileri göz önünde bulundurmak önemlidir.
Kafeol ve Teobromin İçeriği: Bitter çikolata, kafeol ve teobromin adı verilen bileşikler içerir. Bu bileşikler, bazı insanlarda mide rahatsızlığı, baş ağrısı veya sinirlilik gibi semptomlara neden olabilir.
Bitter çikolata, yoğun kakao içeriği ve düşük şeker oranıyla diğer çikolata çeşitlerinden ayrılır. Sağlık açısından birçok faydası bulunmasına rağmen, aşırı tüketildiğinde kilo alımına ve diğer potansiyel zararlara yol açabilir. Bitter çikolatayı sağlıklı bir şekilde tüketmek için porsiyon kontrolü ve denge önemlidir. Ayrıca, kişisel sağlık durumu ve alerji durumları göz önünde bulundurularak tüketilmelidir. Herhangi bir sağlık sorunu veya alerjiniz varsa, uzman bir sağlık profesyoneline danışmanız önemlidir.
Bitter çikolata, kakao çekirdeklerinin işlenmesiyle elde edilir. Kakao çekirdekleri, doğal olarak polifenol adı verilen antioksidanlarla zengindir. Aynı zamanda bitter çikolata, demir, magnezyum, manganez, bakır ve lif gibi önemli mineralleri içerir. Aşağıda, tipik bir bitter çikolatanın besin değerlerini görebilirsiniz:
Kalori: 100 gram bitter çikolata yaklaşık 600 kalori içerir.
Yağ: Yaklaşık 45 gram yağ bulunur, ancak çoğu doymamış yağlardan oluşur.
Karbonhidrat: Yaklaşık 30 gram karbonhidrat içerir.
Protein: Yaklaşık 10 gram protein bulunur.
Lif: Bitter çikolata, yaklaşık 11 gram lif içerir.
Bitter çikolatanın diğer çikolatalardan farklı olmasının sebebi üretim süreci ile ilgilidir. Üretim aşamasında kullanılan ve katılan malzemeler aynı olsa da miktar bakımından değişiklik gösterebilir. Bitter çikolata, yüzde 30-85 arasında değişen kakao içeriğine sahiptir. Bu durum bitter, sütlü ve beyaz çikolata ayrımını oluşturur.
Yüzde 70 kakao içeren bitter çikolata, 25 mg kafein sağlamaktadır. Aşırı miktarda bitter çikolata tüketimi durumunda kafein vücuda etki ederek kalp atışlarının hızlanmasına, mide bulantısına ve uykusuzluğu neden olabilir. Bunların yanında:
Hamilelik döneminde aşırı miktarda çikolata tüketmek bebek için sağlıklı olmayabilir. Kafein içerdiğinden erken doğum ya da düşük doğum gibi sorunlara sebep olabilir. Bu yüzden tüketim miktarına dikkat etmek gerekmektedir.
Emziren annelerin de bitter çikolata tüketirken dikkat etmeleri gerekir. Bitter çikolatadaki kafein anneden bebeğe geçerek, bebekte uykusuzluğa ve huzursuzluğa neden olabilir.
Bitter çikolata tüketimini dengeleyememek kanın pıhtılaşma sürecini yavaşlatarak risklere yol açabilir. Bu durum kanama bozukluğu olan kişiler için tehlike olabilmektedir.
Bitter çikolatada içerisinde bulunan kakao, fazla miktarda tüketilirse nabzı artırarak kan basıncını yükseltebilir.
Bitter çikolata faydaları daha araştırılmaya devam ediyor ancak çikolatanın faydaları olduğu kadar riskleri de olabilir. Bunlardan biri de bitter çikolatadaki flavanollerdir. Flavanol içerikleri çikolatadan çikolataya göre değişebilir. Çünkü çikolataların işleme yöntemleri birbirinden farklıdır. Bu da flavanol içeriğini etkiler. Cacao içeriği ne kadar yüksekse flavanol içeriği o kadar yüksektir.
Çikolata içerdiği teobromin ve kafein içermesinin yanı sıra seratonin ve keyif verici hormon olarak bilinen endorfin salgılanmasını da sağladığı için bağımlılık yaratabilir. Çikolata yeme isteği ayrıca magnezyum eksikliğinden kaynaklanır.
Ayrıca bitter çikolata ne kadar antioksidanlar ve mineraller içerse de içerisinde şeker olan oldukça yağlı ve kalorili bir gıdadır. Bu yüzden de bitter çikolata çok miktarda tüketilmemelidir. Bitter çikolatanın kakao oranı yüksek ve şekersiz olanları tercih edilip, günlük tüketiminde 20 gram aşılmamalıdır.
