"BULUNMAZ HİNT KUMAŞI" DEYİMİ NEREDEN GELİR?
"Bulunmaz Hint kumaşı" deyimi "Kıymetli, paha biçilmez, nadir bulunan" anlamına gelir. İddialara göre İngiliz askerlerin Hindistanı sömürge altına almasından sonra deyimin ortaya çıktığı söylenir.
İNGİLİZLERİN HİNDİSTAN'I SÖMÜRMESİ İLE BAŞLAR
Hikayeye göre, Britanya 1803 yılında Hindistan'nın Pencap bölgesi hariç hepsini sömürge altına alır. Hindistan'da pamuk üretimi oldukça kazançlı bir sektördür ve verimli topraklarda ucuz işgücüyle üretilebildiği için pamuklar gemiler ile İngiltere'ye götürülerek kumaş yapılır.
Tekstil fabrikalarında üretilen bu kumaşların yine Hindistan'a pazarlanması sağlanmış ve fakat bu girişim İngilizler için hayal kırıklığı olmuştur. Çünkü Hintliler, İngiliz kumaşını beğenmiyor ve daha pahalı olduğu halde yerli ürünlerini tercih ediyordu.
İNGİLİZLER, HİNT KUMAŞI ÜRETİLMESİN DİYE HİNTLİLERİN PARMAKLARINI KESER
Ülkede bir türlü kumaş kullanımı yaygınlaşmadığından ve İngilizler el tezgahlarında kumaş dokumlarını engellemek için Hintli dokumacıların parmaklarını kestirir. Düğüm atmalarının engellenmesi için özellikle baş parmakları kestirilir. Neredeyse 100 bin kişinin parmakları kesilmiş ve Hint kumaşı birdaha üretilemez. Ancak hikayenin doğrusu aslında böyle değildir.
GERÇEK HİKAYE ASLINDA NE?
Hikayenin aslında İngilizlerin 1858 yılına kadar yönettiği Hindistan'da tekstil ürünlerini ihrac eden Doğu Hindistan Şirketi, yerli halktan dokumacıların parmaklarını kesmemiştir. Bu iddayı kanıtlayan bir belge bulunmuyor. Şirket özellike sömürge nedeniyle meydana gelebilecek bir ayaklanmadan korkuyordu. Dolayısıyla firmanın yerel üreticilerine ters düşecek bir hareket yapması mantıksızdı.
Hintli siyasi lider, düşünür ve yazar Dadabhai Narojoi'nin 1901 yılında yayımlnan "Poverty and Unbritish rule in India" adlı 617 kitabında parmakları kesilen dokumacılardan bahsedilmez.
KENDİ PARMAKLARINI KENDİLERİ KESTİLER
Bazı kaynaklarda dokumacıların kendi parmaklarını kendilerinin kestiklerinden bahsedilir. William Bolt'un 1772 tarihli "Considerations on India Affarias adlı kitabında, Doğu Hindistan Şirketi'nde çalışmak istemeyen dokumacılar parmaklarını kendileri kestikleri yazar.
ŞİRKETTE ÇALIŞMAMAK İÇİN KESTİLER
Yine Romesh Chunder Dutt'ın 1902 tarihli "The Economic History of India Under Early British Rule" adlı kitabında, dokumacıların Bengal'deki şirket tarafından Britanyalılar için çalışmaya zorlanmasın diye kendi baş parmaklarını kestiklerinden bahsedilir.
Bu iki kaynaktan yola çıkılarak Britanyalıların, Hintli dokumacıları kendileri için çalışmaya zorladığı söylenebilir, ancak parmaklarını kestiklerine dair bir kanıt yoktur.