Son üç yılda hayatımıza işleyen COVİD-19 ile birlikte "koku kaybı" ifadesini daha sık duyar olduk. Yeni bir araştırmaya göre spesifik anosmi olgusu adı verilen koku alamama, viral hastalıklar dışında farklı bir sağlık durumuyla da bağlantılı olabilir.
KOKU KAYBI İLE ALZHEIMER ARASINDA BAĞLANTI VAR
Chicago Üniversitesi'ndeki araştırmacılar tarafından yakın zamanda yürütülen bir araştırma, Alzheimer hastalığıyla ilişkili bir gen ile 65 yaş civarındaki kişilerde koku kaybı arasında olası bir bağlantı olduğunu ortaya çıkardı. Ekip koku kaybının demans ve Alzheimer gibi hastalıkların erken uyarı işareti olabileceği sonucuna vardı.
Araştırma, her beş yılda bir çeşitli kokuları tespit etme yeteneklerini ölçen özel bir testle analiz edilen 865 kişiyi içeriyordu. Araştırmacılar onlardan hangi kokuyu kokladıklarını bildirmelerini istedi. Bilim adamları ayrıca Alzheimer hastalığı için bilinen bir risk faktörü olan APOE4 genini kimin taşıdığını görmek için katılımcılardan bir DNA örneği topladı.
Bilim insanları verilerini analiz ettikten sonra, belirli bir geni taşıyan kişilerin, kendilerine verilen kokuları algılama olasılıklarının, belirli bir gene sahip olmayan kişilere kıyasla yüzde 37 daha az olduğunu buldu. Bu geni taşıyan kişiler 75 yaşına geldiklerinde kokuları tanıma yeteneklerinin neredeyse tamamını kaybetmeye başladı.
APOE e4 GENİ KOKU ALAMAMADA ETKİLİ
Doktor Matthew GoodSmith, çalışmasının bulgularının yalnızca APOE e4 genine sahip kişilerde koku algılama yeteneğinin azalması arasında bir korelasyon tespit ettiğini açıklayarak, gelecekte bu kokular arasındaki bağlantıyı daha ayrıntılı bir şekilde incelemek için daha fazla çalışma yapılacağı umudunu dile getirdi.
Araştırmaya göre, Alzheimer tanısı alan kişilerin çoğunda koku alma bozukluğu var ancak bunun neden olduğu tam olarak belli değil. Ancak bilim insanları, Alzheimer hastalığının erken evrelerinde beynin kokudan sorumlu kısımlarında bulunan bazı sinir proteinleri ve nörotransmiterlerde meydana gelen değişikliklerin önemli bir rol oynadığına inanıyor.
Öte yandan Alzheimer hastalığının yanı sıra koku duyusunu etkileyebilecek başka hastalıklar da var.
- Parkinson hastalığı
- Hafif kognitif bozukluk
- Huntington hastalığı
- Multipl Skleroz (MS)
BAŞKA HANGİ DURUMLARDA KOKU ALMADA SORUN YAŞANIR?
Bunların dışında koku alma bozukluğu, COVID-19 ve diğer viral hastalıklar gibi çeşitli sağlık durumlarının bir sonucu olabilir . Bilim adamlarına göre tat ve koku kaybı, birçok viral hastalığın ve diğer sağlık durumlarının karakteristik bir belirtisi.
- Yaşlılık
- Alerjiler
- Viral hastalık sonrası bozukluklar
- Burun veya kafa travması
- Soğuk
- Metabolik bozukluklar
- Burun polipleri
- Nezle
- Burun tıkanıklığı
- Sinüs enfeksiyonları
- Tümörler de koku alamama sorununa yol açabilir.
Uzmanlar koku duyunuzda değişiklikler fark ederseniz panik yapmamanız gerektiğini ancak bunun uzun süre devam etmesi durumunda kesinlikle göz ardı edilmemesini tavsiye ediyor.
