Doğu Karadeniz Bölgesi’nde 791 bin 287 dekar alanda yaklaşık 1 milyon kişinin geçimini sağladığı çayın hasadına başlayan üreticilerin merakla beklediği alım fiyatları açıklandı.
Tarım ve Orman Bakanlığı, 2024 yılı yaş çay alım fiyatının kilogram başına 17 lira, üreticilere verilen destekleme bedelinin ise 2 lira olarak belirlendiğini, üreticilerin eline kilogram başına 19 lira geçeceğini açıkladı. Artan girdi maliyetlerine dikkat tepki gösteren üreticiler, “Fiyat en az 25 TL ve üstü olmalıdır” görüşünü dile getirdi.
Çay Üreticileri Dayanışma Derneği (ÇAYÜDAD) Başkanı Mustafa Mavi, fiyatı fiyasko olarak değerlendirdi. Mavi, “Madem yaş çay fiyatını özel sektör çay fabrikası sahibi açıklayacak o zaman Tarım ve Orman Bakanlığı ne işe yarıyor? Kesinlikle kabul edilebilir bir fiyat değil. Üretici enflasyonun altında ezdirildi. TÜİK’in yüzde 70’e yakın enflasyon açıklamasına rağmen yaş çay taban fiyatına yüzde 55’in altında fiyat verilmesi çay üreticisini yok etmek demektir. Bu fiyat politikası üreticiyi bölgeden göçe zorlar. Bu fiyatın revize edilmesi ve üreticiyi memnun edecek yeni bir fiyatın verilmesi gerekir” dedi.
2 EKMEK BİLE ALINAMIYOR
"Bir kilogram yaş çay karşılığında 2 adet ekmek bile alınamıyor" diyen Hopa Tarımsal İlçe Kooperatifi Başkanı Gökhan Şimşek ise şöyle konuştu: "Açıklanan brüt 17 TL’nin net karşılığı 16,626 TL, destekleme fiyatı ise 2 TL’dir. Fakat bu destekleme parasını ortalama 1 yıl süre zarfında müstahsil alabiliyor yani hızla artan enflasyon karşısında hiç bir kıymeti kalmıyor. ÇAYKUR, özel sektörün verdiği fiyatı değerlendirerek patronların istekleri üzerine bu fiyatı belirledi. Şimdi de çay fiyatı 19 TL diye algı yaratılmaya çalışıyor, üreticinin aklıyla dalga geçiliyor. Fiyatın derhal düzeltilmesini talep ediyoruz. Çay üreticilerimiz ile hiç tereddütsüz her zaman yan yana omuz omuza mücadele edeceğiz.”
Kemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Olcay Muti, enflasyon nedeniyle artan girdi maliyetlerine ve düşen alım gücüne dikkat çekti. Muti, "Biz çay üreticileri olarak en az en yüzde 100 zam istiyoruz. Mazota gelen, enerjiye, gıdaya gelen maliyetler arttı. Biz Odalar olarak çay fiyatının 25 liranın üzerinde olmasını talep ediyoruz. Döviz artışı alım gücümüz düştü. Geçen yıl 150 liraya aldığımız çay makası, bu yıl 600 geçen yıl 20 liraya aldığımız çuval bu yıl 50 lira buyurun sayın devlet büyükleri bu hesabı bu maliyeti siz yapın ve bu yıl üreticilerimizin yüzünü güldürecek bir fiyat belirleyin” dedi.
TÜCCARIN İSTEDİĞİ OLDU
SOL Parti Hopa İlçe Başkanı Tanju Gümüşkaya ise karara "Açıklanan yaş çay alım fiyatları beklenenin altındadır. Bu fiyatlar üreticinin perişan olması anlamına gelir. Makul olan fiyat net 25 TL ve üstüdür. Gübre, yevmiye gibi giderler için üreticiyle görüşmeden, çay tüccarlarının talebi doğrultusunda alınan bir karardır. Çay toplanmazsa dalında kuruyacak ve üretici çayını satmak zorunda kalacak. Çaykur, kota kontenjan uygulamasına geçerse üretici özel sektöre mecbur bırakılacak. Çay alım fiyatı daha da düşecek ve özel sektör taban alım fiyatından bile ucuza alacak" görüşünü dile getirdi.
