HEMOROID NEDIR?
Hemoroid (halk arasında bilinen adıyla basur), anüs ve alt rektum bölgesindeki damarların genişlemesi ve şişmesiyle ortaya çıkan bir sağlık durumu. Bu şişmiş damarlar, rektum ve anüs çevresinde rahatsız edici semptomlara neden olabilir.
BASUR TIPLERI NELER?
Hemoroidler, genellikle dış ve iç hemoroidler olmak üzere iki ana tipe ayrılır:
Dış Hemoroidler: Anüsün dışında, cilt altında bulunur. Bu tür hemoroidler genellikle ağrıya, kaşıntıya ve otururken rahatsızlığa neden olabilir. Dış hemoroidler, tromboze olabilir ve pıhtılaşmış kan nedeniyle sert ve ağrılı şişlikler oluşturabilir.
İç Hemoroidler: Rektumun içinde bulunur ve genellikle ağrısızdır, ancak dışkılama sırasında kanamaya neden olabilir. İleri durumlarda, iç hemoroidler anüsten dışarı sarkabilir (prolapsus) ve ağrıya veya rahatsızlığa yol açabilir.
HEMOROID BELIRTILERI VE TANI
Hemoroid belirtileri, rahatsızlığın tipine ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir. Dış hemoroidlerde en yaygın belirtiler arasında anüs çevresinde ağrı, kaşıntı ve şişlik bulunur. İç hemoroidlerde ise genellikle ağrısız rektal kanama görülür. Bazen iç hemoroidler dışarı sarkabilir ve bu durumda ağrı ve rahatsızlık hissedilebilir. Hemoroid tanısı genellikle fiziksel muayene ve anamnez (hasta öyküsü) ile konulur. Gerekli durumlarda rektal muayene veya kolonoskopi gibi tanısal testler yapılabilir. Hemoroid, erken evrede teşhis edildiğinde, tedavisi daha kolay ve etkilidir. Tanı konulduktan sonra, uygun tedavi planı doktor tarafından belirlenir. Hemoroid belirtileri, diğer ciddi sağlık sorunlarının belirtileriyle karıştırılabilir, bu nedenle doğru tanı için tıbbi değerlendirme önemlidi.
BASUR NEDEN OLUR?
Hemoroid, yani halk arasında bilinen adıyla basur, bir dizi faktörün birleşimi sonucu ortaya çıkabilir. Hemoroidlerin gelişmesine neden olan ana faktörler şunlardır:
Kabızlık ve Zorlanma: Dışkılama sırasında aşırı zorlanma, rektum ve anüs bölgesindeki damarlara baskı yapar. Bu, damarların genişlemesine ve hemoroid oluşumuna yol açabilir.
Uzun Süre Oturma: Uzun süre oturmak, özellikle tuvalette, anüs bölgesindeki damarlara baskı yaparak hemoroid riskini artırabilir.
Diyet: Lifli gıdaların yetersiz tüketimi, kabızlığa ve dolayısıyla hemoroid gelişimine neden olabilir. Yeterli lif alımı, dışkının yumuşamasına ve bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine yardımcı olur.
Obezite ve Fazla Kilolar: Aşırı kilo, rektum ve anüs bölgesindeki damarlara ekstra baskı yaparak hemoroid oluşum riskini artırabilir.
Hamilelik: Hamilelik sırasında artan karın baskısı ve hormonal değişiklikler, hemoroid gelişme riskini artırabilir. Özellikle doğum sırasında zorlanma, hemoroid oluşumuna katkıda bulunabilir.
Yaşlanma: Yaş ilerledikçe, vücudun dokuları zayıflar ve bu da hemoroid oluşum riskini artırabilir.
Aile Öyküsü: Hemoroidlerin ailede görülmesi, bu rahatsızlığa yatkınlık açısından bir faktör olabilir.
Kronik İshal veya Kabızlık: Düzensiz bağırsak hareketleri ve dışkılama alışkanlıkları, rektum ve anüs bölgesindeki damarlara baskı yaparak hemoroid oluşumunu tetikleyebilir.
HEMOROID TEDAVISI NASIL YAPILIR?
Hemoroid tedavisinde kullanılan yöntemler, rahatsızlığın şiddetine ve tipine bağlı olarak değişir. Hafif vakalarda, yaşam tarzı değişiklikleri ve evde uygulanabilecek yöntemler yeterli olabilir. Lif yönünden zengin bir diyet, bol su tüketimi ve düzenli egzersiz, semptomları hafifletebilir. Oturma banyosu, anüs bölgesindeki ağrı ve kaşıntıyı azaltmada etkili bir ev tedavisi yöntemidir. Tıbbi tedaviler arasında, hemoroid kremleri, merhemler ve ağrı kesiciler semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Daha şiddetli vakalarda, bant ligasyonu, skleroterapi gibi minimal invaziv işlemler veya cerrahi müdahale gerekebilir. Bant ligasyonu, hemoroidi besleyen kan damarlarını sıkıştırarak hemoroidin küçülmesini sağlar. Skleroterapi, hemoroid damarlarına sklerozan bir madde enjekte edilerek damarların büzüşmesini ve küçülmesini amaçlar. Cerrahi müdahale, genellikle ileri derecede hemoroidlerde ve diğer tedavi yöntemlerinin etkisiz kaldığı durumlarda tercih edilir. Hemoroid tedavisinde, doktorun önerdiği tedavi planına uyum göstermek ve düzenli tıbbi takiplere katılmak önemlidir.