Gül hatmi, hatmi, amber çiçeği gibi farklı isimlerle de bilinen hibuskus, kökeni Afrika olduğu düşünülen ve özellikle de Tayland ve Çin’de yoğun olarak yetiştirilen ebegümecigiller familyasına ait bir bitki çeşididir. Bu ülkelerde salatalara, turşulara ve yemeklere baharat olarak da kullanılan bitkinin en yaygın kullanım alanı çay formudur. Büyüdükleri yere ve iklime göre değişen yüzlerce hibiskus türü vardır, ancak hibiscus sabdariffa en çok çayı yapmak için kullanılır. Koyu kırmızı renkli bir çay olan hibiskus çayı kızılcık benzeri ekşimsi tatlı bir aromaya sahiptir. Sıcak olarak tüketilebileceği gibi buzlu olarak da içilebilir. Peki, hibiskus çayı nasıl yapılır?
Kendine özgü bir aroma ve keskin kokuya sahip olan hibiskus, tek başına ya da yeşil çay, tarçın, limon, ıhlamur ve adaçayı gibi diğer bitkisel çaylarla birlikte tüketilebilir. Peki sağlığa faydaları ile tanınan hibiskus nasıl demlenir? Hibiskus demleme için bir tatlı kaşığı kuru hibiskus bitkisi ve sıcak su yeterlidir. 1 su bardağı su cezvede ya da su ısıtıcısında kaynatılır ve ağzı kapatılabilecek bir fincana koyulur. İçine bir tatlı kaşığı hibiskus kurusu eklenir ve ağzı kapatılarak 10-15 dakika bekletilir. Süzüldükten sonra tüketime hazır hale gelen hibiskus çayını lezzetlendirmek için limon ya da bal kullanılabilir. Bir diğer hibiskus tarifinde ise bir litre kaynamış suyun içine 2 yemek kaşığı hibiskus kurusu eklenir ve yaklaşık 10-15 dakika demlenir. Demlenen çay oda sıcaklığında soğumaya bırakılır. Daha sonra buzdolabına alınır ve iyice soğutulur. İçine nane yaprakları ve buz eklenerek servise hazır hale getirilir.
Hibiskus çayı kış aylarında sıcak olarak tüketilebilir. Sağlık için faydalarını artırmak amacıyla demleme sırasında hibiskusa ilave olarak kabuk tarçın, zencefil, zerdeçal ve adaçayı gibi diğer bitki çayları ilave edilebilir. Kendine has koyu kırmızı bir renge sahip olan hibiskus çayı içecekleri renklendirmek için de kullanılabilir. Yaz aylarında komposto ve diğer meyve ile bitki çaylarının içine buz haline getirilerek aroma vermesi amacıyla tüketilebilir. Hibiskus çayının bilinen bir yan etkisi yoktur ancak diğer bitki çaylarında olduğu gibi aşırı tüketiminde alerjik bünyelerde halüsinasyon görme, baş dönmesi, baş ağrısı ve cilt kaşıntıları gibi yan etkilere rastlanabilir. Günde bir fincanın üzerinde tüketilmemesi önerilen hibuskus çayı, şeker, kalp, böbrek ve diğer kronik hastalıklara sahip olanlar tarafından doktora danışılmadan tüketilmemelidir. Ayrıca vücut östrojen seviyeleri üzerinde de etkili olduğu düşünülen hibuskus çayının hamile ve emziren kadınlar tarafından tüketilmesi pek önerilmez. Tüketmeden önce mutlaka doktora danışılması gerekir.
Kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olabilir. Yüksek tansiyon hastalarının tedavisini desteklediğine dair çalışmalar vardır. Aynı şekilde kan şekerinin düzenlenmesinde de önemli bir rol oynar. Ancak doktora danışılmadan tüketilmemesi önerilir.
İçeriğinde yer alan bileşenlerin idrar söktürücü özelliğe sahip olduğu düşünülür.
Antioksidan bileşikler içeren hibiskus çayı bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudun enfeksiyonlarla mücadelesine destek olur. Aynı zamanda antioksidan özelliği sayesinde karaciğerin serbest radikaller tarafından hasar görmesine engel olabilir. Düzenli olarak hibiskus çayı tüketmek karaciğerin görevini tam yapabilmesine yardımcı olabilir.
Antioksidan bileşenleri sayesinde kanser hücresi oluşumuna engel olabileceği düşünülen hibiskus çayı özellikle mide kanserinin tedavisini destekleyicidir.
Kadın hormonlarının dengelenmesinde önemli bir rol oynayan hibiskus çayı regl sancıları ve kramplarını azaltıcı etki gösterebilir.
Yüksek oranda C vitamini, fenol bileşenler, mineral ve vitaminler içeren hibiskus çayı, sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur. Hazımsızlık, gaz ve şişkinlik problemlerinin giderilmesinde destek olan çay, bağırsak hareketlerini hızlandırarak kabızlık gibi sorunların üstesinden gelmeyi kolaylaştırabilir.