Kuzey İngiltere’nin dalgalı tepeleri arasında, Hadrian Duvarı yakınlarındaki iki tepe arasında uzun zamandır sembol haline gelmiş görkemli bir çınar ağacı vardı. Ancak yaklaşık bir buçuk yıl önce gizemli bir şekilde kesilmesi, bölge halkında derin bir şaşkınlık ve üzüntü yarattı.
Yakınlarda küçük bir misafirhane işleten Catherine Cape, “Hâlâ bu kaybın etkisindeyiz,” diyor. “Arabayla yanından geçmek bile zor geliyor… Oradaki boşluğa bakmayı sevmiyorum.”
Cape, Newcastle Kraliyet Mahkemesi’nde 28 Nisan Pazartesi günü, ünlü Sycamore Gap ağacını kesmek ve antik duvara zarar vermekle suçlanan iki kişinin davasının başlamasını yakından takip edecek.
39 yaşındaki Daniel Graham ve 32 yaşındaki Adam Carruthers, iki kez zarar verme suçlamasını reddetti. Savcılar, ağacın değerinin 620 bin pound (31 milyon 620 bin Türk Lirası) üzerinde, duvardaki hasarın ise 1.100 pound (56 bin 100 TL) civarında olduğunu belirtti.
Aralık ayında başlaması planlanan iki haftalık duruşma, Graham’ın hastalığı nedeniyle ertelendi.
Savcılar, ellerinde hangi kanıtların olduğunu ya da şüphelilerin saygıdeğer ağacı kesmeye neyin sebep olduğunu açıklamadı.
Ağaç hukuku uzmanı avukat Sarah Dodd, bir ağacın kesilmesi nedeniyle cezai kovuşturmanın nadir görüldüğünü belirtti. Hapis cezası olasılığına dikkat çekerek, “Cezai hasar için en yüksek ceza 10 yıl hapis olsa da, böyle bir durumda hapis cezası almanın muhtemelen eşi benzeri görülmemiş olduğunu düşünüyorum,” dedi.
Dodd, konuyu araştırıp meslektaşlarıyla görüştüğünü belirterek, “İngiltere'de henüz kimsenin ağaç kesimi nedeniyle hapis cezası aldığına şahit olmadım,” ifadesini kullandı.
“Bu davanın ciddiyeti hem ağacın değeri hem de ulusun yaşadığı şok nedeniyle oldukça yüksek.”
Ağaç, İngiltere’nin en büyük veya en yaşlısı olmasa da, zarif gölgesi ve Roma İmparatoru Hadrian’ın M.S. 122 yılında kuzeybatı sınırını korumak için inşa ettiği antik duvar boyunca tepelerdeki konumu nesiller boyunca büyük hayranlık topladı.
1991 yapımı Kevin Costner’lı "Robin Hood: Hırsızlar Prensi" filminde yer almasının ardından üne kavuşan ağaç, turistler, manzara fotoğrafçıları ve sosyal medya kullanıcıları için popüler bir çekim noktası haline geldi.
“Sycamore Gap hakkında bu kadar çok konuşulduğunu hiç görmemiştim,” diyen ağaç hukuku uzmanı Sarah Dodd, duruşmaya katılmayı kariyerinde nadir karşılaşacağı önemli bir fırsat olarak görüyor.
“Herkes bu ağacı biliyor. En azından İngiltere genelinde dikkatleri üzerinde toplamış durumda. Ağaçlara ilgisi olmayanların bile bu konuya kayıtsız kalamadığını görüyorum.”
Duvar boyunca uzanan çimenlik alan, ilk öpücüklerin yaşandığı, evlilik tekliflerinin yapıldığı ve sevdiklerinin küllerinin serpildiği anlamlı bir mekan oldu.
Cape, müstakbel kocasıyla ilk buluşmalarında ağaca doğru yürüdüklerini ve daha sonra kızlarının ilk adımlarını orada attığını anlatıyor. Annesi ve kız kardeşi 2020’de hayatını kaybettikten sonra, COVID-19 karantinası sırasında içeride toplanamayan kayınbiraderi ve yeğenleriyle de burada buluştu.
Ağaç kesilmeden önce Northumberland Ulusal Parkı'nın ana ziyaretçi merkezine gelen soruların yaklaşık yüzde 80’inin ağaca yürüyüş yapmak isteyen ziyaretçilerden geldiğini belirten parkın genel müdürü Tony Gates, ağaç kesildikten sonra şunları söyledi:
“Ağaç, Northumbrian kimliğimizin vazgeçilmez bir parçası. Herkesin bilerek büyüdüğü, değer verdiği bir simge,” dedi Cape. “Ağacın çevresindeki köylerde yaşayan insanlar için büyük bir gurur kaynağıydı.”
Çınar, vinç yardımıyla sökülerek National Trust’a ait bir tesise taşındı ve depolamaya alındı. Gövdenin bir bölümü geçen yıl parkın ziyaretçi merkezinde sergilendi. Ayrıca, ağacın tohumlarından elde edilen fidanlar İngiltere'nin dört bir yanına dikilmek üzere bağışlandı.
Zamanla, ağaç yeniden filizlenip büyüyebilir. Kütükten onlarca yeni filiz çıktı.