Kırmızı et tutkularına, sağlık açısından tehlikeleri hakkında ne kadar çok uyarı olsa da, ondan ayrılmak neredeyse imkansız gibi görünebilir. Tıpkı bazılarının sigara kutularındaki korkunç uyarılara rağmen sigara içmeye devam etmesi gibi, et severler de ciddi hastalıklarla olan bağlantılarına rağmen ondan vazgeçmeyi zor buluyor.
Uzmanlar aşırı miktarlarda et tüketmenin olası zararlarını kabul ediyor ancak bu risklerin dozu, sıklığı ve kapsamı konusunda fikir ayrılığına düştükleri de bir gerçek.
Temmuz 2023'te Avrupa Kardiyoloji Derneği Dergisi'nde kırmızı etin sağlık üzerindeki uzun vadeli etkisine ışık tutan kapsamlı bir inceleme yayınlandı. Çalışmada kırmızı et tüketmenin kalp hastalığı ve diyabet riskini artırabileceğini ortaya koyan çok sayıda geçmiş çalışma incelendi. Bulgulara göre, bu yiyecek belirli kanser türleriyle ilişkilendirildi. Ancak et meraklıları bunu pek umursamıyor.
Peki, kırmızı et sağlığı riske sokmadan nasıl tüketilmeli?
Kırmızı et genel olarak demir, çinko, B12 vitamini ve proteinler gibi temel besinler açısından zenginken önemli miktarlarda doymuş yağ içeriyor. Bu oran kesme ve yetiştirme yöntemlerine bağlı olarak yüzde 1 ila yüzde 25 arasında değişebiliyor. Kıyma tipik olarak yüzde 2 ile yüzde 9 arasında değişen doymuş yağ barındırırken yağsız kesimler genellikle daha düşük yağ seviyelerine sahip. Bu da kalp hastalığı, diyabet ve kanser riskini azaltabiliyor.
Kaçınılması gereken en zararlı et türleri ise doymuş yağlar ve koruyucu maddelerle dolu işlenmiş etler olarak karşımıza çıkıyor. Sosis ve salam listenin ilk sırasında. Bu gıdalardan sadece 50 gram tüketmenin kalp hastalığı riskini ortalama yüzde 26, diyabet riskini ise ortalama yüzde 44 artırabiliyor.
Araştırmalar et, kızarmış ekmek ve hatta patates kızartması gibi bazı yiyecekler ile artan kanser riski arasında şaşırtıcı bir bağlantı olduğunu ortaya çıkarıyor. Ancak bunlar yalnızca yanma noktasına kadar pişirildiğinde riskli kabul ediliyor. Kömürleşmiş gıdaların tüketilmesi vücudumuzda iltihaplanma, kalp hastalığı ve çeşitli kanser riskini artırıyor.
Kanser riskini azaltmak için haftalık kırmızı, yağsız, pişmiş et tüketiminizi 450 gramdan fazla olmayacak şekilde sınırlamanız tavsiye ediliyor.
Uzmanlar bu önerilerin zor gelmesi durumunda haftalık menüye daha fazla tavuk ve balık eklenebileceğini belirtiyor. Bu gıdalar bol miktarda protein ve besin sağlarken, kırmızı ete göre daha az sağlık riski taşıyor.