Mumbar dolması; Güneydoğu Bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesi'nin meşhur lezzetlerinden. Sakatat sevenlerin sıklıkla tükettiği mumbar dolması lezzeti ve farklı görüntüsü ile dikkatleri üzerine çekiyor. Mumbar büyük ve küçükbaş hayvanların kalın bağırsağına verilen isimdir. Bu bağırsak iyice temizlendikten sonra, iç kısmı kıyma, pirinç, bulgur gibi malzemeler oluşan iç harç ile doldurulur ve mumbar dolması elde edilir. Yapılışı her ne kadar zahmetli olsa da, mumbar dolmasını bir kez tadan bir daha vazgeçemiyor. İşte mumbar dolması tarifi:
MUMBAR DOLMASI TARİFİ
Gerekli malzemeler:
- 1 adet koyun ya da kuzunun tüm bağırsağı
Terbiyesi için:
- 3 yemek kaşığı un
- 1 adet limon
- 2 orta boy soğan
- 2 yemek kaşığı tuz (kaya tuzu tavsiye edilir)
İç harcı için:
- 1 su bardağı pirinç
- 1 su bardağı bulgur
- 300 gram orta yağlı koyun kıyması
- 2 adet orta boy kuru soğan
- 25-50 gr tereyağı
- 1 tatlı kaşığı kimyon
- 1 tatlı kaşığı kırmızı pul biber
- 1 tatlı kaşığı karabiber
- 2 çay kaşığı tuz
- 1 tatlı kaşığı biber salçası
- 1 tatlı kaşığı domates salçası
- 3 adet yeşil sivri biber
- 1 su bardağı su
ADIM ADIM MUMBAR DOLMASI NASIL YAPILIR?
Tercihe göre ister koyun ister kuzu bağırsağını 40-50 cm olacak şekilde parçalara ayırın. Bağırsak parçalarının dış kısmı yani yağlı olan kısmını iyice yıkayın. Bol miktarda su dolu kabın içerisinde yaklaşık yarım saat bekletin ve uzun bir çöp şiş yardımıyla tersini çevirin.
Ters çevirdiğiniz bağırsağı 2 yemek kaşığı tuzla iyice ovalayın ve birkaç kere ard arda yıkayıp tuzundan arındırın. Limonun suyunu sıktıktan sonra dilim dilim doğrayın, suyuyla birlikte derin ve geniş bir kabın içerisine koyun. Soğanları da iri iri doğrayıp ilave edin.
Bağırsakları bu kabın içerisine aktarın. Üzerine un serpiştirin. 1-2 bardak su koyun. Bağırsakları limonlu unlu karışıma iyice bulayıp bu sosta en az 1 saat bekletin.
Ardından bağırsakları iyice yıkayıp çöp şiş yardımıyla ters çevirin ve bir kenarda bekletin.
Soğanları ince ince doğrayıp bir kâseye aktarın. Üzerine tuz, baharatlar, domates ve biber salçasını da ekleyip elinizle güzelce ovalayın. Yıkayıp süzdüğünüz pirinci, bulguru, kıymayı, ince kıyılmış yeşilbiberleri ilave edin. Tereyağını da ekledikten sonra 1 su bardağı su katarak iyice yoğurun.
Bağırsakların uç kısmını işaret parmağınızla bir santim kadar içine itekleyin. Hazırladığınız mumbar dolması harcından alıp parmağınızla iterek bağırsağın içini doldurun. (Bağırsakları çok sıkı doldurmayın.)
Bağırsakların tamamını doldurun ve geniş bir tencere içerisine düzgünce yerleştirin. Üzerine 4 su bardağı sıcak su ekleyin.
Tencerenin kapağını kapatın. Kısık ateşte en az 45 dakika pişirin. Afiyet olsun.
Sıcak sıcak servis edebilirsiniz. İsterseniz haşlanan bağırsakları soğuduktan sonra una bulayıp bol kızgın yağda kızartıp da yiyebilirsiniz.
MUMBAR DOLMASININ PÜF NOKTALARI
- Mumbar, büyük ve küçükbaş hayvanların kalın bağırsağına verilen isimdir. Bu bağırsak güzel bir şekilde dezenfekte edilir ve sonra içerisine kıyma, pirinç, bulgur gibi malzemelerden iç harç hazırlayıp mumbarın içerisine doldurulur. Buna da mumbar dolması denir.
- Mumbar dolmasının en önemli püf noktası, bağırsakların çok iyi bir şekilde temizlenmesidir. Bağırsakları iyice temizlediğinizden emin olmalısınız.
- Pirinç ve bulgur pişerken kabaracağı için bağırsaklar patlayabilir. Bu nedenle doldurduğunuz her bağırsağı elinizle sıkarak dolma içinin bağırsakların her tarafına eşit şekilde dağılmasını sağlayın.
- Mumbar dolmasının içini gereğinden fazla doldurursanız patlayabilir. Bu nedenle içini çok sıkı doldurmayın. Ayrıca iç harcının çıkmaması için uç kısımlarından ip ile bağlayabilirsiniz.
MUMBAR YEMEĞİNİN YANINA NE GİDER?
Mumbar yemeğinin yanına yapabileceğiniz alternatif yiyecekler şöyle:
- Domates çorbası /mercimek çorbası
- Çoban salatası / marul salatası / mor lahana salatası
- Cacık/ yoğurt
