Oğlaklar, dünya çapında hem evcil hem de yabani olarak bulunan keçi türlerinin genç bireyleridir. Çiftlik hayatının ve sürdürülebilir tarımın önemli bir parçası olan bu hayvanlar, süt, et, yün ve pek çok farklı alanda insanlara fayda sağlar. Bu yazımızda, oğlakların biyolojik ailesi olan Bovidae familyasından başlayarak, farklı oğlak türlerini ve büyüme süreçlerini ele alacağız.
Oğlak Hangi Familyaya Aittir?
Oğlaklar, Bovidae (boynuzlugiller) familyasına aittir. Bu familya, çeşitli boynuzlu memelileri içerir ve keçiler, bu familyanın Capra cinsine dahildir. Günümüz keçileri Doğu Avrupa ve Orta Doğu’da yaşayan yaban keçilerinden evcilleştirilmiştir.
Oğlak Neyin Yavrusu?
Oğlak hangi hayvanın yavrusudur sorusu bu sevimli ve meraklı yerinde duramayan canlılar hakkında merak edilen bir konudur. Oğlaklar, keçilerin yavrularıdır. Doğumdan sonra ilk birkaç ay boyunca anneleri tarafından emzirilirler ve bu süre zarfında hızlı bir büyüme gösterirler.
Oğlak Irkları ve Özellikleri
Oğlak çeşitleri, aslında anneleri olan keçi ırklarına göre değişiklik gösterir. Keçi ırkları, farklı özelliklere, kullanım amaçlarına ve fiziksel görünümlere sahiptir, bu da yavruları olan oğlakların da çeşitlilik göstermesine yol açar. İşte bazı popüler keçi ırkları ve bu ırkların oğlak çeşitleri:
- Angora Oğlağı: Angora keçileri, uzun ve ipeksi tüyleri ile bilinir. Bu keçilerin oğlakları, genellikle beyaz renkli ve uzun, yumuşak tüylere sahip olur.
- Saanen Oğlağı: Saanen keçileri, büyük ve sağlam yapılıdır. Oğlakları genellikle krem veya beyaz renkli olup, süt verimi yüksek annelerden gelir. Süt üretimi için tercih edilirler.
- Boer Oğlağı: Boer keçileri, et üretimi için yetiştirilir. Oğlakları, güçlü ve kaslı yapılı olup, genellikle kısa ve yoğun tüylüdür.
- Nubian Oğlağı: Nubian keçileri, büyük kulakları ve uzun, kıvrık burunları ile tanınır. Oğlakları, çeşitli renk desenlerine sahip olabilir ve genellikle canlı ve meraklıdır. Hem süt hem de et üretimi için uygundur.
- Alpine Oğlağı: Alpine keçileri, sert ve dağlık koşullara uyum sağlayabilen bir ırktır. Oğlakları, çeşitli renk ve desenlerde olabilir ve dayanıklı yapılara sahiptir. Özellikle süt üretimi için tercih edilirler.
- Pygmy (Cüce) Oğlağı: Pygmy keçileri, küçük ve kompakt yapılıdır. Oğlakları da küçük boyutlu ve sevimli görünümlüdür. Genellikle evcil hayvan olarak veya hobi çiftliklerinde yetiştirilir.
Türkiye’de Oğlak Irkları ve Özellikleri
Türkiye’deki oğlak ırklarına bakıldığında geniş bir çeşitlilik görmekteyiz. Farklı coğrafi özelliklerden dolayı bu çeşitlilik bölgere yayılmış durumdadır. Şimdi Türkiye’deki yaygın oğlak ırklarını inceleyelim:
- Ankara (Tiftik) Oğlağı: Başta Ankara olmak üzere Siirt, Mardin ve Bitlis’te yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye’deki en yaygın ikinci ırktır. Temel verimleri (angora, mohair) tekstil sanayisi için aranan bir hammadedir.
- Kilis Oğlağı: Kilis, Gaziantep ve Hatay yörelerinde yetiştirilmektedir. Genellikle siyah renk olan kilis oğlaklarında gri, kahverengi ve alaca renklere de rastlanmaktadır.
- Norduz Oğlağı: Yerel ekolojik koşullara uyum sağlamış Norduz oğlağı Van ili Gürpınar ilçesinde yetiştirilmektedir. Süt verimi yüksek bir ırktır.
- Honamlı Oğlağı: Akdeniz bölgesinde Toros dağları etekleri, Antalya, Konya ve Isparta yörelerinde yetiştirilmektedir. Günümüzde nesli tükenme tehlikesi olduğu için korunma altına alınmış bir ırktır.
- Malta (Maltız) Oğlağı: Malta oğlakları iri vücut yapılarıyla bilinir. Renkleri beyazdan kahverengine, kırmızıdan siyaha çeşitlilik göstermektedir.
- Kara Oğlak (Kıl Keçisi): Akdeniz, Ege, Güneydoğu Anadolu bölgesinde yetiştiriciliği yapılmaktadır. Süt ve kıl üretimi açısından önemldir.
- Damaskus (Şam) Oğlağı: Suriye, Ürdün, Lübnan, Türkiye, Kıbrıs ve İsrail’de yetiştiriciliği yapılan süt verimi yüksek bir ırktır.
Oğlak Büyüyünce Ne Olur?
Oğlaklar, yaklaşık 6-12 ay içerisinde hızla büyür ve cinsel olgunluğa ulaşır. Dişi oğlaklar yetişkin bir keçiye dönüşür ve süt verme kapasitesine sahip olurken, erkek oğlaklar yetişkin bir “teke” haline gelir ve sürü içinde üreme rolünü üstlenir. 1 yaşındaki dişi ve erkek oğlağa “çepiş” adı verilmektedir.