Bu yazıda, psikoteknik belgesinin ne olduğu, nasıl alındığı, ücreti ve yenileme süreçleri gibi detayları ele alacağız.
Günümüzde sürücü hatalarından kaynaklanan kazaların önüne geçmek ve trafik güvenliğini artırmak amacıyla, ticari araç sürücülerine yeni bir zorunluluk getirildi: Psikoteknik Belgesi. Ehliyetin yanı sıra bu belgeye sahip olmayan ticari araç sürücülerine ciddi cezai yaptırımlar uygulanıyor.
Psikoteknik belgesi, adından da anlaşılacağı üzere bir psikolojik durum değerlendirme raporudur. Ticari araç sürücülerinin ruhsal ve fiziksel olarak trafiğe çıkmaya uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan bir test sonucunda verilir. İçişleri Bakanlığı Genelgesi ile ticari araç sürücülerinin bu belgeye sahip olması zorunlu hale getirilmiştir.
Taksi sürücüleri, kamyon sürücüleri, tır sürücüleri, öğrenci servisi sürücüleri, otobüs sürücüleri, personel taşıyan sürücüler, minibüs ve dolmuş sürücüleri gibi ticari araç sürücülerinin psikoteknik belgesi almaları zorunludur. Bu belgeye sahip olmayan sürücülere cezai işlem uygulanır.
Psikoteknik belgesi almak isteyen ticari araç sürücüleri, bulundukları ilin İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yetkilendirilen merkezlerden randevu alarak ortalama bir saat süren bir dizi teste katılabilirler. Bu test, sürücünün görsel algısı, koordinasyonu, refleksleri ve dikkati gibi faktörleri değerlendirir. Testi başarıyla tamamlayan sürücüler, psikoteknik belgesi almaya hak kazanır.
Psikoteknik belgesi alma ücreti her yıl İl Sağlık Müdürlüğü tarafından belirlenen bir taban fiyat üzerinden açıklanır. 2023 yılı için belirlenen ücret 750 TL'dir, ancak başvurulan kuruma göre fiyat değişiklik gösterebilir.
İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yetkilendirilen kurumda yapılan psikoteknik testlerinde sürücünün görsel algısı, görsel belleği, el ve ayak koordinasyonu, psikomotor becerileri, refleksleri, dikkati ve çevresel görüşü ölçülür. Bu testler sırasında sürücüye bir psikolog eşlik eder.
Psikoteknik belgesi, ehliyet gibi ömür boyu geçerli değildir. Her 5 yılda bir yenilenmesi gerekmektedir. Yenileme işlemi için yine İl Sağlık Müdürlüğü tarafından yetkilendirilen kuruma gidilerek gerekli testlere katılmanız gerekmektedir. Yenileme ücreti, o yıl İl Sağlık Müdürlüğü tarafından belirlenir.
Ticari araç sürücülerinin sahip olması zorunlu olan psikoteknik belgesi, trafik güvenliğini artırmak ve sürücülerin psikolojik durumlarını değerlendirmek amacıyla hayata geçirilmiş bir önlemdir. Bu belge, sürücülerin trafikte daha güvenli ve bilinçli hareket etmelerine katkı sağlamaktadır. Bu nedenle, ticari araç sürücülerinin psikoteknik belgesi alma süreçlerini düzenli olarak takip etmeleri ve belgeye sahip olmaları, hem kendi güvenlikleri hem de diğer yolcuların güvenliği açısından önemlidir.
