Sıvı nitrojen nedir? Sıvı Nitrojen Nerelerde Kullanılır?

MasterChef Türkiye'de özellikle son bir haftadır sıklıkla kullanılan sıvı nitrojen ekran başında izleyicilerin ilgisini çekmeyi başardı. Nitrojenin yoğunlaştırılarak sıvı hale getirilmesiyle nitrojeni sıvı olarak kullanabiliyoruz. Sıvı nitrojen ya da diğer bir deyimle sıvı azot olarak adlandırılıyor. Yemek yaparken bazı ürünler için kullanılan sıvı nitrojen birçok farklı alanda kullanılıyor. Sıvı nitrojen ile dondurma yapımı birçok yönden avantajlı olması nedeniyle tercih ediliyor. Son günlerde internette çok araştırılan ve kullanımı oldukça ilgi çeken sıvı nitrojen nedir, nasıl yapılır? Sıvı nitrojen hangi yemeklerde kullanır? Sıvı nitrojen hakkında merak edilenler haberimizde:

SIVI NİTROJEN NEDİR?

Sıvı nitrojen yani diğer adıyla Azot periyodik cetvelde N simgesini alan bir element olarak bilinir. Sıvı Nitrojen renksiz, kokusuz ve atıl bir gaz olma özelliği taşıyor. 

Azot dünya atmosferi için oldukça önemli bir yere sahip olmanın yanı sıra ortalama olarak havanın %78 kadarını Azot oluşturur. Bir diğer önemli bir bilgi de dünyadaki bütün canlıların dokularında Azot bulunmasıdır.

SIVI NİTROJEN NASIL ELDE EDİLİR?

Sıvı Nitrojen, en çok endüstriyel anlamda değer kazanan sıvı nitrojen sıvılaştırılmış havadan distilasyon yöntemi ile üretilir. Dondurucu bir sıvı olduğu için temas halinde donmaya neden olur. Ortam sıcaklığının iyi ayarlandığı taktirde basınca gerek duymayan sıvı nitrojen, sıfırın altında değerlere sahip ve sıvı halde kalabilen bir özelliğe sahiptir.

- 196 derece olarak ölçülen sıvı nitrojen derecesi onu çok iyi bir dondurularak saklama aracı yapıyor. Böylece kullanılan ürünlerin hızlı bir şekilde donmasına katkı sağlıyor.

NİTROJEN YEMEKTE NE İŞE YARAR?

Sıvı nitrojen, yemek yapımında ve dondurma işlemlerinde de kullanılıyor. Dondurma, soğuk içeceklerde bardakları soğutma ve görsel etki oluşturmakta kullanılıyor.

SIVI NİTROJEN NERELERDE KULLANILIR?

• Sıvı nitrojen mutfaklara iki farklı şekilde kullanılıyor. Öncelikle son zamanlarda kafe, restoran ve otellerin profesyonel mutfaklarından çıkan ürünlerin sunumlarında kuru buz şeklinde sıkça kullanılıyor. Sıvı nitrojen kuru buz sunumlarda kullanıldığında oldukça hoş, şık ve çarpıcı bir görüntüye sahip oluyor. 
• Sıvı nitrojeni kullanmak için üretilmiş özel tasarım tabaklar, bardaklar ve hatta çeşitli ekipmanlar bulunuyor. Moleküler mutfakta sıkça kullanılan kuru buz sunumları için üretilen tasarım ürünler farklı konseptler içeriyor. 
• İkinci kullanım şekli ise soğutma özelliği ile kullanılan şeklidir. Masterchef'te sık kullanılan sıvı nitrojen -269 derecede buharlaşan nitrojen ürünleri aniden soğutması hatta dondurmasıyla gerçekleşiyor. 

• Genellikle uzun yolculuklarda besinlerin dondurulması amacıyla sıvı nitrojen tercih edilir. Böylelikle ani şekilde donmuş olan besinler uzun yol boyunca bozulmadan taşınabilir. Tıp alanında ani donma ile vücut organlarının korunması ve ihtiyacı olan hastalara ulaştırılması için sıvı nitrojen tercih ediliyor. 
• Bilgisayar alanında da sıvı nitrojen önemli rol oynamaktadır. Özellikle yüksek özellikli ve araştırmalar için kullanılan bilgisayarların CPU soğutmaları sıvı nitrojen ile kolaylıkla yapılabilmektedir. 

SIVI NİTROJEN TEHLİKELİ MİDİR?

Sıvı nitrojen ile temas eden şeyler çok kısa bir süre içerisinde sıfırın altında derecelere ulaşmaktadır. Özellikle sulama kanallarıyla toprağa karışan ya da akarsuyla birleşen sıvı nitrojen büyük bir kirlenmeye sebebiyet verebilir. Ayrıca mutfakta kullanılacağı zaman mutlaka kalın eldivenler giyildikten sonra dikkatli bir şekilde kaba boşaltılarak kullanılması gerekiyor.