Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Derya Uludüz, sağlıklı bir yaşam için kronik stresin zararlarını ve bu sorunla başa çıkma yollarını şöyle anlattı:
Bilimsel araştırmalarla ispatlandı
Avrupa Alzheimer Derneği'ne göre, 65 yaş üstü 10 kişiden biri demansa (bunama) yakalanıyor. 65 yaş üstü bin 716 katılımcı üzerinde yeni yapılan bir araştırma, hayata pozitif bakan ve 60'lı yaşlarında kendini 40 yaşında hisseden kişilerin, Alzheimer'a yakalanma riskinin azaldığını ortaya koydu. Bir başka çalışmada ise katılımcıların iki ayrı beyin tomografisi çekilmiş, ilkinde katılımcılara sevdikleri şeyleri düşünmeleri, odaklanmaları söylenmiş, ikincide ise tam tersi yani yaşadıkları sorun ve sıkıntılarına odaklanmaları istenmiş. Elde edilen sonuçlarda iki tomografinin birbirinden inanılmaz derecede farklı olduğu görülmüş. Pozitif güzel şeylere odaklandıklarında katılımcıların sonuçlarında herhangi bir problem gözlenmezken, negatif şeylere odaklandıklarında beyinlerinin yaratıcılık ve öğrenme işlevlerinde görevli olan bölgelerde bozulmalar gözlenmiş. Bu durum bizlere stresten uzaklaşmamızı sağlayan olumlu düşüncelerin beynimize ve devamında tüm vücudumuza iyi geldiğini göstermektedir.
Hangi hastalıkları tetikleyebilir?
Stres vücutta kortizol hormonunun salgılanmasına neden oluyor. Bu da bağışıklık sistemini olumsuz etkiliyor ve vücutta inflamasyon dediğimiz iltihaplanma meydana geliyor. Kronik iltihaplanma; kalp, beyin damar hastalıkları, Alzheimer, diyabet, obezite, astım, kronik yorgunluk, depresyon, baş ağrısı, uykusuzluk hatta kanser gibi hastalıklara yol açabiliyor. Stres ayrıca uykuda diş sıkma sorununu da tetikliyor.
İŞTE RAHATLAMANIZI SAĞLAYACAK 15 ETKİLİ FORMÜL
■ Yaşlanmayla birlikte tüm dokular ve organlarımızda hasarlanma, yavaşlama ve yıpranma meydana gelir. Bu nedenle yaşam tarzımızı ne kadar erken değiştirirsek gelecekteki sağlığımıza o kadar iyi bir yatırım yapmış oluruz. Olumlu düşünme alışkanlığı bir yaşam tarzı değişikliğidir. Stresi azaltmak için de hayata bakış açınızı değiştirmeniz önemlidir. Stresi yönetmeyi öğrenmek, hayatınızda uzun süren ve stres yaratan bir durum olduğunda ise mutlaka yardım almak yaşlanma hızınızı da yavaşlatır. Stresten uzaklaşmanın en etkili yolları şöyle sıralanabilir:
■ Vücudunuzu eğitin. Bunun için yere oturun ve 10 saniye kadar tüm kaslarınızı sıkın, sonra da 20 saniye gevşetin. Bunu 10 kez tekrar edin. Bu sizi oldukça rahatlatacaktır.
■ Düzenli egzersiz, doğal ruh halini iyileştiren ve stresi hafifletmeye yardımcı olabilecek endorfin hormonlarını serbest bırakır. En azından her gün açık havada yürüyün.
■Birden fazla işi aynı anda yapmaya çalışmayın. Bu sizi ister istemez sıkıntıya sokar. Her daim planlı olursanız strese girmezsiniz.
■ Her zaman pozitif olmaya çalışın. Bol bol gülün. Gülmek stresle savaşan beyin kimyasallarının salgılanmasını sağlar. İyi bir kahkaha ile de gergin kaslar gevşer, vücut daha fazla oksijen alır.
■ Sizi strese sokan duruma farklı bir açıdan bakmaya çalışın. Gerçekten kötü mü? Soruna başka bir yaklaşım olabilir mi? Bunları düşünün. Stres yaratan durumdan kaçınmanız zorsa, hazırlıklı yaklaşın, önlemek için adım atın.
■ Aklınıza gelen olumsuz her şeyi yazarak bir günlük tutun. Yazarak da olsa sıkıntılarınızı paylaşmak deşarj olup, rahatlamanızı sağlar. Sürekli geçmişte yaşadıklarınızı ya da geleceği düşünmek bulunduğunuz anı yaşamanıza ve zevk almanıza engel olur. Olumlu şeyleri, kendinizle ilgili iyi düşünmek rahatlamanıza yardımcı olacaktır.
■ Beyninizin size verdiği olumsuz mesajları dikkate almayın ve kontrolü siz ele geçirin. Kendinizi kötü hissettiğinizde aynaya bakıp, ‘iyiyim' deyin. Beyin bu mesajı hemen alacaktır.
■ Derin nefes egzersizleri zihninizi sakinleştirmeye ve kaygıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Bu egzersizde, burnunuzdan nefes almanız çok önemlidir. Nefes alırken içinizden dörde kadar sayın. Aynı şekilde nefesinizi verirken de dörde kadar sayın. Zaman içinde bu süreyi altı ve sekiz saniye aralıklarına da taşıyabilirsiniz. Bu nefes egzersizini özellikle kendinizi sıkıntılı ve stresli hissettiğiniz anlarda uygulayabilirsiniz. Böylece kısa süre içinde sinir sisteminizin rahatlamasını sağlayabilirsiniz.
■ Her fırsatta sevdiğiniz müzikleri dinleyip, sevdiğiniz kitapları okuyun.
■ Sosyalleşmek de stresin ilacıdır. Bir arkadaşınızla, ailenizle konuşmanız da stresinizi azaltmanıza yardımcı olabilir.
■ Gün boyunca kısa molalar vermek, özellikle zamanınızın çoğunu masada oturarak geçiriyorsanız, rahatlamanıza ve stresi azaltmanıza yardımcı olabilir.
■ Size negatif duygular yükleyen kişilerden de uzak durmaya çalışın. Böylelikle kendinizi gergin, huzursuz hissetmezsiniz.
■ Fırsat buldukça doğayla iç içe zaman geçirin. Böylelikle gerginliğiniz ve sıkıntılarınız azalır.
■ Hobiler sizi stresten uzaklaştıran etkili yollardan biridir. En sevdiğiniz yoğunluk yüzünden bir türlü fırsat bulamadığınız hobinizi gerçekleştirmek için beklemeyin. Uygun bir zaman yaratıp, hayata geçirin.
