Vücudun UV ışınlarının cildin dış katmanlarında neden olduğu hasara karşı verdiği iltihabi reaksiyonu güneş yanığı olarak biliniyor.
Cildimizde deriye rengini veren ve onu güneş ışınlarından koruyan melanin adlı bir pigment var. Her insanın vücudunda bulunan melanin miktarı genetik temelleri tarafından belirleniyor. Vücut güneşe maruz kaldığında melanositler uyarılıyor ve cilt kırmızıya veya siyaha dönüyor.
Hem kızarıklık hem de bronzlaşma aslında cilt hasarının belirtileri. Vücutlarında daha az melanin bulunan kişilerin güneşe maruz kaldıklarında ciltleri kızarıyor ,tahriş oluyor ve şişiyor. İşte bu duruma güneş yanığı deniliyor.
D vitamini insan vücudu için çok faydalı ve gerekli. Güneş ışığına maruz kalma yoluyla elde ediliyor. Bununla birlikte, cildi güneşin ultraviyole ışınlarından korumak da aynı derecede önemli. Çünkü bunların cilde verdiği zararın potansiyel olarak uzun vadeli sonuçları var. Cilt Kanseri Vakfı, bir kişinin yaşamı boyunca yalnızca beş güneş yanığı geçirmesinin cilt kanseri riskini iki kattan fazla artırdığını bildiriyor.
Uzmanlara göre şiddetli veya hafif bir güneş yanığı cilt hücrelerine zarar vererek cilt kanseri riskini artırıyor. Açıklandığı gibi, güneş yanığının şiddeti önemli bir rol oynuyor, ancak hafif güneş yanıkları bile uzun vadeli cilt kanseri riskine katkıda bulunabiliyor.
Cilt kanseri cerrahı Angela Casey, güneş yanığının neden olduğu hasarın boyutunun birkaç faktöre bağlı olduğunu vurguluyor. Ona göre öğleden sonra güneşe maruz kalmaktan kaynaklanabilecek vücuttaki büyük bir yanık, küçük bir yanıktan daha fazla cilt hasarına neden olabilir, bu da cilt kanseri riskinin daha fazla olduğu anlamına gelir. Yani güneş yanığının ciddiyetine ek olarak boyutu da kanser riskinde önemli bir rol oynuyor ve güneşin neden olduğu cilt hasarının ciddiyetinin önemli bir göstergesi.
Çalışmalara göre, bir kişi güneş ışınlarına ne kadar erken yaşta ve sıklıkta maruz kalırsa, yetişkinlik yaşamının bir noktasında cilt kanserine yakalanma olasılığı o kadar yüksek. Bu yüzden çocukluk dönemindeki güneş yanıkları ne kadar şiddetli ve sıksa, yetişkinlikte ciltlerinde uzun vadeli hasar o kadar büyük olacaktır.
Cerrah Angela Casey'e göre 10 yaşına kadar vücudunu aşırı güneşe maruz bırakan, ancak yetişkin yaşamında güneş kremi kullanmaya ve cildini korumaya başlayan bir kişi, diğerlerine kıyasla daha az cilt hasarına ve dolayısıyla daha düşük cilt kanseri riskine sahip olacaktır.
Uzmanlar "cildinizde güneş yanığı oluşursa, rahatlamak için en kısa sürede güneşli alandan uzaklaşın, cildinizi soğutmak veya banyo yapmak için yanık bölgesinde su veya ıslak havlu kullanın." diyor. Bunun dışında yanık bölgesine özel bir krem sürülmeli, susuz kalmayı önlemek için bol su içilmeli, yanık ağrısını yönetmek için parasetamol gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler kullanılmalı.
Dışarıdayken cildi güneş ışınlarından korumak için ise;