Güneşe daha fazla maruz kalma sebebiyle yaz aylarında ciltteki değişiklikler daha fazla göze çarpıyor. Bu dönemde en sık görülen sorunlardan biri beyaz lekeler.
Verilere göre 20 kişiden birinin cildinde beyaz lekeler var. Özellikle cilt renginin koyulaştığı yaz aylarında görünüş olarak daha rahatsız edici bir hale gelen bu lekeler güneş ışığına maruz kalmanın yanında başka birçok nedenden kaynaklanabiliyor.
Cilt pigmenti miktarındaki değişiklikler güneşe maruz kalmanın en yaygın semptomlarından biri. Radyasyonunun ise melanin üreten hücrelerin artması veya azalması üzerinde doğrudan bir etkisi var. Bununla birlikte, cildin geri kalanından daha açık gölgeli lekeler oluşturarak farklı tepkiler veren insanların sayısı da azımsanmayacak derecede.
Cildin her santimetresinde melanin üreten 24.000 hücre bulunuyor. Beyaz noktalar ise, melanin eksikliği veya melanosit kaybından kaynaklanıyor. Bu noktalar yuvarlak veya damla şeklinde ve güneşe karşı çok hassas oluyor. Çünkü melaninin az olduğu yerlerde güneş yanığı riski ve uzun vadede cilt kanseri riski artıyor.
Beyaz lekelerin tek nedeni güneş değil. Melanin miktarındaki değişiklik, şekline ve konumuna bağlı olarak çeşitli cilt hastalıklarının bir belirtisi olabiliyor. Ancak hiçbiri yaşamı tehdit etmiyor ve neredeyse tamamı tedavi edilebilir durumda.
Dermatolog Dr. Christos Stamou'ya göre bu durumun farklı birçok nedeni daha var.
Normalde ciltte bulunan bir mayanın aşırı büyümesi beyaz lekelere neden olabiliyor. Güneş kaynaklı olanlardan farklı olarak pityriasis versicolor daha belirsiz ve büyük benekler oluşturuyor. Göğüste, sırtta, yüzde görülebilen pityriasis versicolor yoğun terleme ve artan nem ile birlikte aşırı sebum üretimi olarak tanımlanabilir.
Belirli bir rengi hedefleyen lazer tedavilerinden sonra ciltte beyaz noktalar oluşabilir. Siyah noktaları, dövmeleri ve epilasyonu gidermek için kullanılan bu makineler bazen çok iyi çalışıyor ve olması gerekenden daha fazla melanin veya melanosit çıkararak ciltte hafif lekeler bırakıyor.
Bu çok yaygın cilt durumu, gençlerle sınırlı değil. Yetişkinlerde de genellikle hormonal bozukluklarla kendini gösteriyor. Hem beyaz lekelerin hem de koyu lekelerin ortaya çıkmasına neden olabiliyor.
Cilt hücrelerinin normalden bir kaç kat daha hızlı çoğalmasına neden olan otoimmün bir cilt bozukluğu olarak biliniyor. Hastalık sırasında ciltte beyaz pullarla kaplı engebeli kırmızı lekeler görülmeye başlanıyor.
Dr. Stamou ciltteki beyaz lekelerin her zaman altta yatan bir nedeni olduğunu vurguluyor. Tedavileri de bu nedene bağlı olarak değişiyor. Renk değişimleri kişinin görünümünü etkileyen en önemli faktörlerden biri olduğu için lokal tedaviye de ihtiyaç duyulabiliyor. Ancak önlenebilecek tek şey güneş lekeleri. Bu yüzden ışınlara maruz kalmadan önce güneş kremi sürmeyi asla ihmal etmemek gerekiyor.