İran'ın İsrail'e saldırısı dünyada nasıl yankılandı?

İran ve İsrail arasında giderek tırmanan gerilim, İran'ın İsrail topraklarına yönelik düzenlediği yoğun hava saldırıları ile yeni bir boyuta taşındı. İran, İsrail'in Şam'daki konsolosluk binasına yönelik saldırıya karşılık vermek amacıyla kamikaze İHA'lar, balistik ve seyir füzeleri kullanarak geniş çaplı bir misilleme gerçekleştirdi. İsrail, hava savunma sistemlerinin saldırıların büyük bir bölümünü engellediğini, ancak güneydeki bir askeri üssün zarar gördüğünü duyurdu.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarını şiddetle kınayarak, bölgedeki saldırganlığın derhal son bulmasını ve tüm tarafların sükunet göstermesini talep etti. BM Genel Kurulu Başkanı Dennis Francis ise, bölgedeki durumun daha da hassas bir hale geldiğini belirterek, tarafları itidale davet etti ve olayların bölgesel bir çatışmaya dönüşmemesi konusunda uyardı.

ABD

ABD Başkanı Joe Biden, İran'ın saldırılarını en sert şekilde kınadı ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile dayanışma içinde olduklarını ifade etti. Biden, G-7 liderlerini bir araya getirerek İran'a karşı ortak bir diplomatik tepki oluşturulması için çağrı yaptı.

AVRUPA BİRLİĞİ

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İran'ın saldırılarını şiddetle kınayarak, bölgede barış ve istikrarın sağlanması için tüm aktörlerin sorumluluk alması gerektiğini vurguladılar. Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola da, saldırıların Orta Doğu'da daha fazla kaosu tetikleme riskini artırdığını belirtti.

Borrell, sosyal medya platformu X'ten yaptığı paylaşımda, "AB, İran'ın İsrail'e kabul edilemez saldırısını şiddetle kınıyor. Bu benzeri görülmemiş bir gerilim, bölgesel güvenliğe yönelik ciddi bir tehdittir" değerlendirmesinde bulundu.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de "İran'ın İsrail'e yönelik bariz ve haksız saldırısını şiddetle kınıyorum. İran ve vekillerine de bu saldırılara derhal son vermesi çağrısında bulunuyorum. Artık tüm aktörlerin gerilimi daha da artırmaktan kaçınması ve bölgede istikrarın yeniden sağlanması için çalışması gerekiyor" mesajını paylaştı.

İNGİLTERE VE DİĞER ÜLKELER

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ve Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne da benzer şekilde İran'ın eylemlerini kınadılar. Almanya, İtalya, Malta, Belçika ve Hollanda gibi birçok Avrupa ülkesi, İran'ın agresif tutumuna karşı çıkarak, bölgesel güvenliğin korunması adına birlikte hareket edilmesi gerektiğinin altını çizdiler.

FRANSA

Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne, İran'ın İsrail'e hava saldırısını sert şekilde kınadıklarını bildirdi.

Sejourne, X hesabından yaptığı açıklamada, "Fransa, İran'ın İsrail'e karşı başlattığı saldırıyı en sert şekilde kınıyor" ifadesini kullandı.

KATAR VE ÇİN

Katar ve Çin gibi ülkeler ise gerilimin daha da artmaması için taraflara itidal çağrısında bulunurken, Japonya ve Brezilya da bölgedeki durumun stabilizasyonu için uluslararası toplumun müdahalesini istediler.

GÜNEY AMERİKA'DAN DESTEK VE UYARILAR

Uruguay ve Venezuela, İran'ın saldırılarını kınayarak, Orta Doğu'daki çatışmanın kötüleşmesinden duydukları üzüntüyü ifade ettiler. Arjantin ve Paraguay, İsrail'e olan desteğini yeniden teyit etti, Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro ise dünya çapında bir kriz olasılığına dikkat çekti ve küresel düzeyde koordineli bir yanıtın gerekliliğini vurguladı.

NORVEÇ VE DANİMARKA

Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide ve Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, İran'ın saldırılarını kınadı ve taraflara daha fazla gerilimi önlemek için itidal çağrısında bulundu.

ALMANYA

Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit, yaptığı yazılı açıklamada, "Şansölye Olaf Scholz, Tahran'daki rejimin bu gece İsrail topraklarına başlattığı ağır hava saldırılarını şiddetle kınadı. Bu sorumsuz ve hiçbir şekilde haklı çıkarılmayacak saldırıyla İran bölgede geniş kapsamlı yangını riske ediyor" ifadelerini kullandı.

İTALYA

İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, İran'ın İsrail'e insansız hava araçlarıyla (İHA) başlattığı kapsamlı saldırının ardından Orta Doğu'daki gelişmeleri dikkat ve endişeyle izlediklerini bildirdi.

POLONYA VE SLOVENYA

Polonya ve Slovenya hükümetleri, İran'ın eylemlerini sert bir şekilde kınayarak, bölgedeki gerginliğin artmasının tehlikelerine işaret ettiler. Her iki ülke de İran ve müttefiklerine saldırıları derhal durdurma çağrısında bulundu.

YUNANİSTAN VE MISIR

Yunanistan ve Mısır, İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarını şiddetle kınadı. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, bölgedeki düşmanca tavırların daha da yayılmasını önlemek adına taraflara çağrı yaptı, Mısır ise tarafların azami itidalle hareket etmesini istedi.

KATAR VE SUUDİ ARABİSTAN

Katar ve Suudi Arabistan, İran'ın saldırılarına tepki göstererek, bölgesel güvenliğin korunması için tüm tarafların itidal göstermesi gerektiğini vurguladılar. Her iki ülke de gerilimin daha da tırmanmasından duydukları endişeyi dile getirdi.

ÇİN VE JAPONYA

Çin ve Japonya, İran'ın saldırılarının ardından bölgedeki gerilimin artmasından duydukları kaygıyı ifade ettiler ve savaşa derhal son verilmesi çağrısında bulundular. Japonya, bölgesel barış ve istikrarın korunmasının önemini vurgulayarak, taraflara sakinleştirici adımlar atma çağrısında bulundu.

GÜNEY AMERİKA'DAN UYARILAR

Uruguay, Venezuela ve diğer Güney Amerika ülkeleri, İran'ın İsrail'e yönelik hava saldırısını kınayarak, bölgedeki çatışmanın kötüleşmesinden duydukları üzüntüyü ifade ettiler. Arjantin ve Paraguay, İsrail'e desteklerini yeniden teyit ederken, Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, global bir kriz olasılığına dikkat çekerek, dünya liderlerini uyarmış oldu.

AB Dönem Başkanı Belçika'nın Dışişleri Bakanı Hadja Lahbib de saldırıyı kınadıklarını ifade ederek, "Bu büyük bir gerilimdir ve bölgesel istikrara yönelik bir tehlikedir. Bu saldırı halkı tehlikeye atıyor ve bizi barıştan daha da uzaklaştırıyor" değerlendirmesinde bulundu.

Çekya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada da İran'a tepki gösterilerek, "İsrail'e saldırmaya karar veren İran ve yandaşlarının istikrarı bozucu davranışlarını sert bir şekilde kınıyor, İsrail'in meşru müdafaa hakkını yineliyoruz" ifadesi kullanıldı.

SUUDİ ARABİSTAN

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, bölgedeki askeri gerilimin tırmanması ve tehlikeli yansımalarından "büyük endişe duyulduğu" belirtilerek, tüm taraflara azami itidal göstermeleri, bölgeyi ve halklarını savaşın tehlikelerinden uzak tutmaları çağrısında bulunuldu.

MISIR

Ebu Zeyd, "Mısır, İran'ın İsrail'e insansız hava araçlarıyla saldırı başlatmasından ve son dönemde iki ülke arasındaki tehlikeli tırmanıştan derin endişe duymaktadır" ifadesini kullandı.

Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'nin sosyal medya hesabından paylaştığı Başkanlık Bildirisi'nde, ülkenin İsrail ile dayanışması ve "sarsılmaz bağlılığı" vurgulandı.

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, İran'ın İsrail'e İHA'larla saldırı başlatmasının ardından "3. Dünya Savaşı uyarısında" bulundu.