Ballıbabagiller familyasından olan adaçayı, 30 ile 70 cm arasında boya ulaşabilir. Acımtrak bir koku yaymakta olan adaçayı, daha çok menekşe ve mavi renkli çiçeklere sahiptir. Adaçayı, don olaylarına karşı hassas olabilmektedir. Bu yüzden kış aylarında üstlerinin çam yaprakları tarafından örtülmesi gerekmektedir.
Eski çağlardan bu yana adaçayı, yemeklerden kozmetiğe birçok alanda insanlığın karşısına çıkmıştır. Tarım yapılan arazilerde doğal güve kovucu olarak kullanılan adaçayının birçok faydasını görmekteyiz.
Adaçayı, adından da anlaşılacağı üzerine bir bitki çayıdır. Kaynamış suda 10 dakika kadar demlenip servis edilmesi diyetisyenler tarafından önerilmektedir.
Adaçayının birçok faydası bulunmaktadır. Soğuk algınlığını önlemek ve soğuk algınlığı yaşayan kişilerin tedavisinde oldukça etkilidir. Doğal antibiyotik olarak bilinen adaçayı, enfeksiyonlara karşı etkili bir bitkidir. Bu sayede vücuttaki zararlı toksinlerin atılmasında büyük bir görevi üstlenmekte. Bademcik iltihabı, diş eti iltihabı gibi hastalıklara karşı bizi korur. Bununla birlikte doğal bir öksürük engelleyici olma özelliğini taşımaktadır.
Sindirim sorunlarına karşı mideyi ve bağırsakları koruyan adaçayı aynı zamanda ishale de iyi gelmekte. Kabızlık gibi durumlarda kullanılması boşaltım sistemimizi rahatlatacak maddeleri içerir. Hazımsızlık ve mide yanması gibi durumlarda adaçayı kullanılması, bu sorunları çözen doğal bir ilaçtır. Antibakteriyel olma özelliği taşıyan adaçayı, ağız yaralarına karşı iyi gelmektedir. Adaçayı mideyi rahatlatırken aynı zamanda kolestrolü dengelemektedir.
Uzmanlar tarafından yapılan bazı testlerde adaçayı, beynin daha hızlı tepki vermesini, kısa süreli ve uzun süreli hafızamızın güçlenmesini sağladığı görülmüştür. Aynı zamanda adaçayı dikkat dağınıklığı ve odaklanma sorunlarına iyi geldiği tespit edilmiştir. İlkokul çocuklarında kullanılması tavsiye edilen adaçayı, çocukların derlerde daha aktif olmasını sağlamaktadır. Adaçayı aynı zamanda depresyon ve stresi azaltmakta.
Avrupa’da adaçayının kapsül halleri sıklıkla kullanılmakta. Bu kapsülleri daha çok menopoza bağlı gelişecek semptomları azaltmak için kullanmaktalar. Adaçayı, menopoza bağlı sıcak basması, fazla terleme gibi durumları azaltarak bu kişileri oldukça rahatlatmakta.
Adaçayının her ne kadar birçok farklı alanda yararları bulunsa da yan etkisi olan bir bitki türüdür. Salvia cinsi bitkilerine karşı alerjisi olan bireylerin tüketmesi, bazı alerjik reaksiyonlara sebebiyet verebilir. Aynı zamanda adaçayını hamilelerin dikkatli kullanması gerekmekte. Çünkü adaçayı içinde dört adet düşük yapma riskini arttıran maddeleri bulunduruyor.
Adaçayının tansiyonu düşürmesi sebebiyle yüksek tansiyonlu kişilerin kullanılması tavsiye edilir. Fakat düşük tansiyonlu kişilerin adaçayı içerken dikkatli olması, gerekmiyorsa içmemesi söylenmekte.
Adaçayının fazla içilmesi mide ağrısı ve mide yanmasına neden olur. Yan etkileri kişiden kişiye değişmekte olmasına rağmen, günde 3 fincandan fazla içilmemesi tavsiye edilmekte. Antidiyabetik ilaçlar ile etkileşime girebilen adaçayı, kan şekerini normal sınırının altına düşürebilmekte. Bu yüzden düzenli ilaç kullanan kişilerin adaçayı kullanmadan önce hekimlerine danışması gerekiyor.