Geçtiğimiz yıl başlatılan “Referans Kovan” uygulaması, bu yıl daha da genişletilerek bölgedeki bal üretiminde bilimsel temelli kalite ölçümünü sürdürüyor.
Anzer Balı’nın doğallığını ve özgünlüğünü bilimsel verilerle belgelemek amacıyla 2024 yılında başlatılan Referans Kovan Projesi, bu sezon daha kapsamlı hale getirildi. Geçen yıl Anzer Yaylası’nın 10 farklı noktasına yerleştirilen referans kovanların sayısı, bu yıl 12’ye çıkarıldı.
Haziran ayında boş katlıklara yerleştirilen çerçevelerle üretime hazırlanan bu kovanlardan numune bal alımına başlandı. Hasat edilen ballar, Rize Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi (HARÜM) laboratuvarlarına gönderilerek burada detaylı analizlerden geçirilecek.
Laboratuvar incelemelerinde balların;
Petek sayısı,
Ortalama bal miktarı,
Bitki örtüsü (flora) çeşitliliği,
Nem oranı ve şeker profili
gibi bilimsel kriterler üzerinden değerlendirilmesi planlanıyor.
Bu sayede Anzer Balı’nın kalitesi sadece geleneksel bilgilerle değil, aynı zamanda bilimsel verilerle tescillenmiş olacak.
“Bilimsel Tabanlı Üretim Tüketici Güvenini Artırıyor”
Yetkililer, “Referans Kovan” uygulamasının sadece üretim sürecini değil, aynı zamanda tüketici güvenini ve uluslararası pazardaki itibarı da güçlendirdiğine dikkat çekiyor.
Projeye ilişkin açıklamada, “Bu uygulama, Anzer Balı’nın genetik ve bölgesel özgünlüğünü ortaya koyuyor. Ayrıca, sahte bal üretiminin önüne geçilmesi ve coğrafi işaretli ürünün güvence altına alınması açısından büyük önem taşıyor” denildi.
Yetkililer, 2025 üretim sezonunun Anzerli arıcılar için bereketli geçmesini dilerken, projenin önümüzdeki yıllarda çevre yaylalara da yayılmasının planlandığını belirtti.
Arıcılar: “Koyunlar Çiçekleri Tüketiyor, Verim Düşüyor”
Anzer Balı üretiminde yer alan kooperatif üyesi arıcılar ise üretimdeki en büyük sorunun yaylalarda koyun otlatılması olduğunu dile getirdi.
Arıcılar, çiçeklerin erken dönemde koyunlar tarafından tüketilmesinin arıların yeterli nektar toplayamamasına neden olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Dört yıldır bu yaylalar bize arıcılık için verildi ama koyunlar hâlâ buradan çıkarılmadı. Çiçekleri koyunlar tükettiği için arılar yeterince bal yapamıyor. Eskiden kovan başına aldığımız bal miktarı çok daha yüksekti. Şimdi üretim yarı yarıya düştü. Bizim geçim kaynağımız bu. Bakanlarımızdan, yetkililerden bu soruna çözüm bekliyoruz.”
“Talep Arttı, Üretim Alanı Korunmalı”
Anzer Ballı Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Osman Civelek, özellikle son yıllarda hem Arap turistlerden hem de yurt dışından Anzer Balı’na büyük bir talep geldiğini belirtti.
Civelek, bu sezon Anzer Yaylası genelinde yaklaşık 3.200 kovanla üretim yapıldığını, Temmuz sonuna kadar hasat sürecinin devam edeceğini açıkladı:
“Anzer Balı artık sadece Türkiye’nin değil, dünyanın tanıdığı bir ürün haline geldi. Ancak bu değeri koruyabilmek için üretim alanlarımızı korumamız şart. Özellikle hayvan otlatma konusunda ciddi bir düzenleme yapılmalı. Çiçek örtüsü korunursa hem verim artar hem de kalitemiz yükselir.”
Anzer Balı: Bir Doğal Miras
Rize’nin yüksek rakımlı Anzer Yaylası’nda üretilen bal, içerdiği zengin bitki çeşitliliği ve nadir çiçeklerden toplanan nektarıyla dünyada eşi benzeri olmayan bir ürün olarak kabul ediliyor. Yalnızca bu bölgeden elde edilen bal, her yıl Tarım ve Orman Bakanlığı denetiminde analiz edilerek “Anzer Balı” etiketiyle satışa sunulabiliyor.
Referans Kovan Projesi’nin yaygınlaşmasıyla birlikte Anzer Balı’nın sadece geleneksel bir değer değil, bilimsel olarak da tescilli bir marka haline gelmesi hedefleniyor.