ÇAYKUR’un 2 Temmuz 2025 itibarıyla 170 bin ton, özel sektörün ise 125 bin ton yaş çay alımı yaptığı açıklansa da, üretici ve sanayicilerin sıkıntıları devam ediyor.

Bu sezon ikinci sürgünde dönüm başına 700 kilogram kota ve 20 kilogram kontenjan belirleyen ÇAYKUR, geçmiş yıllardaki gibi günlük kontenjanı 10 kilograma kadar düşürmemesiyle bir nebze rahatlama sağladı. Ancak sektör temsilcilerine göre sorunlar büyüyerek devam ediyor.

Üreticilerin banka ve kooperatif borçlarını kapatabilmek için anında ödeme yapabilen özel sektöre yöneldiği, ancak özel sektörün de maliyetler karşısında ayakta kalmakta zorlandığı dile getirildi. Enerji ve işçilik maliyetlerindeki artış, yaş çaya verilen desteklemelerin kaldırılması ve kuru çaya yeterli zammın yapılmaması, sanayicilerin dengesini bozmuş durumda.

Sektör temsilcileri, çay politikalarının seçim dönemlerinde popülist söylemlerle şekillendirilmesine tepki göstererek, “Devlet tarımın birçok alanında üretici ve ihracatçıyı desteklerken, yaş çay ve çay sanayicisine aynı özeni göstermiyor” ifadelerini kullandı.

Özellikle çay ihracatçılarının desteklerden yararlanamaması da eleştirildi. Fuar ve tanıtım destekleri, KDV ve stopaj muafiyetinin sağlanmaması nedeniyle sektörün dış pazarlarda geri planda kaldığı belirtildi. Bu durumun sanayici kadar üreticiyi de mağdur ettiği vurgulandı.

Çözüm önerileri arasında devlet destekli lisanslı çay depoları kurulması dikkat çekti. Böylece sanayicinin depoladığı kuru çay üzerinden alacağı senetlerle düşük faizli krediye erişebileceği ve yaş çay alımlarında rahatlama sağlanabileceği belirtildi.

Ayrıca Samsun, İstanbul, Ankara, Adana gibi büyük şehirlerde yılda yaklaşık 30 bin ton çöp çaya boya katarak piyasaya süren sahte üreticilerin yeterince denetlenmediğine de dikkat çekildi. Bu tür ürünlerin çayın değerini düşürdüğü ve hem sanayiciye hem üreticiye zarar verdiği ifade edildi.

“Devlet sanayiciyi üvey evlat görmemeli” diyen sektör temsilcileri, hükümet ve muhalefete çağrıda bulunarak, “Sadece seçim zamanı değil, her zaman bu sektörün sorunlarını gündeme alın. Yaş çay üretimi ve sanayisi, çürümeye terk edilmiş durumda” sözleriyle uyarılarını dile getirdi.