Arkeologlar, 2 bin yıl önce Jersey Adası’nda gömülen ve dünyanın en büyük Demir Çağı Kelt hazinesi olarak bilinen definin sırrını çözmeye bir adım daha yaklaştı. 2012’de Le Câtillon’da ortaya çıkan 70 bin gümüş sikke, 11 altın tork ve mücevherler, yıllardır neden bu tehlikeli kayalıklarla çevrili ıssız bölgeye saklandığı sorusunu akıllara getiriyordu. Yeni jeofizik araştırmalar ise şaşırtıcı bir gerçeği gün yüzüne çıkardı: Jersey, MÖ 1. yüzyılda sanıldığı gibi izole bir ada değil, bir Kelt yerleşimiydi! İşte bu tarihi bulgunun detayları...
Yeni Teori: Galya Savaşlarından Kaçış
Wreckwatch dergisinde yayımlanan ve Highlands Foundation’ın desteğiyle gerçekleştirilen çalışma, hazinenin kökenine ışık tutuyor. Uzmanlar, bu değerli eşyaların, günümüz Brittany ve Normandiya’yı kapsayan eski Armorica bölgesinden, Galya Savaşları sırasında Julius Caesar’ın Roma ordusundan korunmak için Jersey’ye taşındığını düşünüyor. Sikkelerin neredeyse tamamı, Kelt Coriosolitae kabilesine ait. “Corios” kelimesi, Keltçe’de “ordu” veya “birlik” anlamına geliyor, bu da hazinenin bir topluluk tarafından korunmaya çalışıldığını düşündürüyor.
Jeofizik Bulgular: Kelt Yerleşimi Ortaya Çıktı
Araştırmalar, Jersey’nin o dönemde boş bir arazi olmadığını kanıtladı. Jeofizik taramalar, bölgede Keltlere özgü dikdörtgen bir yerleşim düzeni ile bina kalıntılarına ait çukur ve direk izleri tespit etti. Société Jersiaise’den arkeolog Dr. Hervé Duval-Gatignol, “Bu alan, Fransa’daki Demir Çağı Kelt köylerini andırıyor” diyor. Bu keşif, hazinenin neden buraya gömüldüğüne dair önemli bir ipucu sunuyor: Jersey, stratejik bir sığınak olabilir.
Define Nasıl Getirildi?
Wreckwatch Genel Yayın Yönetmeni Dr. Sean Kingsley, Keltlerin ileri gemi yapım becerilerine sahip olduğunu vurguluyor. Kingsley’e göre, hazine büyük olasılıkla “hide-boat” adı verilen, deri kaplı ve hafif ahşap iskeletli bir tekneyle adaya ulaştırıldı. Bu gemiler, yüksek dalgalara dayanıklılığı ve sığ koylara yanaşma kolaylığıyla biliniyor. Kingsley, “Keltler, bu hazineyi Roma’dan saklamak için zekice bir plan yapmış” diye ekliyor.
Hazinenin Keşfi ve Bugünü
Hazine, 2012’de hazine avcıları Reg Mead ve Richard Miles tarafından bulunarak Jersey Miras Kurumu’na bildirildi. İngiltere’ye bağlı bir kraliyet toprağı olan Jersey’de, 1996 Hazine Yasası kapsamında değerlendirilen buluntu, Jersey hükümeti tarafından 4,25 milyon sterline satın alındı. Şu anda La Hougue Bie Müzesi’nde sergilenen bu eşsiz koleksiyon, tarih meraklılarını bekliyor.
2 Bin Yıllık Sır Gün Yüzüne Çıkıyor
Jersey Adası’ndaki bu devasa hazine, Keltlerin savaş dönemindeki çaresizliğini ve zekâsını gözler önüne seriyor. Arkeologlar, “Bu keşif, Demir Çağı’nın bilinmeyen yönlerini aydınlatıyor” diyor.