Guatrın en yaygın nedeni yetersiz iodin tüketimidir. Vücudun iodine ihtiyacını karşılamaması tiroid bezinin büyümesine neden olur.
Guatrın en yaygın nedeni yetersiz iodin tüketimidir. Iodin, tiroid bezinin hormon üretimi için gereklidir ve yeterli miktarda alınmazsa guatra neden olabilir. Ancak, iodin yetersizliği ülkemizde bir sorun olmamaktadır. Genetik faktörler de guatra neden olabilir. Aile bireyleri arasında guatra sahip olan kişilerin daha büyük bir olasılıkla guatra yakalanma riski vardır. Ayrıca, çevresel kirleticiler ve bazı ilaçların kullanımı da guatra neden olabilmektedir. Bunlar arasında sigara dumanı, pestisitler, civa, lityum ve amiodaron gibi bazı ilaçlar sayılabilir.
Guatrın belirtileri genellikle boyunda şişlik veya nodülle birlikte ortaya çıkar. Bunun yanı sıra yutkunma güçlüğü, nefes darlığı, terleme, kalp çarpıntısı, kilo değişiklikleri, yorgunluk ve sinirlilik de guatrın belirtileri arasındadır. Guatrın belirtileri farklı kişilerde farklı şekillerde görülebilir ve şiddeti değişebilir. Bazı kişilerde belirtiler hafifken, bazı kişilerde ise daha şiddetli olabilir. Bu nedenle, guatr belirtileri fark edildiğinde, mutlaka bir doktora danışılması gerekir.
Bazı guatr vakalarında belirtiler olmayabilir ve sadece bir tarama testi sırasında tesadüfen teşhis edilebilirler. Ancak, eğer guatrın belirtileri varsa, zamanında tanı ve tedavi önemlidir. Tedavi, belirtileri hafifletmek ve tiroid bezinin normal işlevini geri kazandırmak için yapılır. Belirtiler tedavi edilmezse, kalp, kemik ve diğer organlarda ciddi hasarlara neden olabilir.
Tedavi yöntemleri, hastalığın seviyesine ve nedenine bağlı olarak belirlenir. İlaç tedavisi, guatrın hormonal seviyelerini düzenlemek için kullanılır. Radyoaktif iyot tedavisi, kısmi tiroid bezini yok etmek amacıyla verilir. Cerrahi müdahale, büyük boyutta veya kanser tehdidi olan guatr vakalarında uygulanır. Tedavi seçenekleri doktor tarafından belirlenir ve bu seçeneklerin riskleri ve faydaları hastaya açıklanır.
İlaç tedavisi, tiroid hormon düzeylerini normal seviyelere getirmek için kullanılır. İlaçlar genellikle yaşam boyu kullanılır ve düzenli şekilde takip edilmesi gerekir. Radyoaktif iyot tedavisi, genellikle büyük guatr kaşıklarında kullanılır. Radyoaktif iyot alınması sonrası hasta birkaç gün izole edilir. Cerrahi müdahale, tiroid bezi tamamen veya kısmen alınarak uygulanır. Başarılı bir operasyon sonrası hastanın tiroit hormon seviyeleri düzenli şekilde takip edilir.
Bazı durumlarda, ilaç tedavisi veya radyoaktif iyot terapisi yeterli olmayabilir. Bu durumlarda, cerrahi bir müdahale önerilebilir. Cerrahi müdahaleden önce, hastanın tiroid hormon seviyeleri düzenli şekilde kontrol edilir ve ameliyat sonrası düzenli takip yapılır. Cerrahi işlem genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve hastanın birkaç gün hastanede kalması gerekebilir.
