GUATR NEDİR?

Guatr, yaygın bir tiroit bezi hastalığıdır ve tiroit bezinin anormal şekilde büyümesi veya şişmesiyle karakterizedir. Bu durum, tiroit bezinden salgılanan hormon miktarında değişikliklere neden olabilir. Guatr, vücuttaki bir fonksiyon bozukluğundan kaynaklanır ve hormon üretiminde artış veya azalma gibi durumlar ortaya çıkabilir. Guatr terimi, tiroit bezinin büyümesi veya şişmesi durumlarında kullanılır. Bazen tiroit bezi sadece büyüyebilir veya şişebilir, ancak hormon üretiminde herhangi bir değişiklik meydana gelmeyebilir. Genellikle guatrın ciddi sağlık sorunlarına yol açmadığı gözlemlenmiştir, ancak bazı durumlarda müdahale gerektirebilecek sağlık sorunlarına neden olabilir.

GUATRIN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Guatrın belirtileri, tiroit bezinin büyüklüğüne, fonksiyonel değişikliklere ve altta yatan nedenlere bağlı olarak çeşitlilik gösterebilir. Genellikle guatrın belirtileri şunları içerebilir:

1. Boyunda Şişlik veya Büyüme: Guatr, tiroit bezinin büyümesine yol açar ve bu nedenle boyunda şişlik veya büyüme olarak fark edilebilir. Boyun bölgesindeki bu değişiklik, dokunulduğunda hissedilebilir ve görsel olarak fark edilebilir.
2. Nefes Almada Zorluk: Büyümüş bir tiroit bezinin, solunum yolunu daraltarak nefes almada zorluk yaratabileceği bilinmektedir. Guatrı olan bazı insanlar, nefes alırken tıkanıklık hissi yaşayabilirler.
3. Yutma Güçlüğü: Tiroit bezinin büyümesi, yemek yerken veya tükürük yutarken yutma güçlüğüne neden olabilir. Guatrı olan kişiler, boğazlarında bir engel hissi veya yutma esnasında rahatsızlık yaşayabilirler.
4. Ses Kısıklığı veya Ses Değişiklikleri: Büyümüş bir tiroit bezinin yakın organlara baskı yapması sonucunda ses kısıklığı veya ses değişiklikleri görülebilir. Guatrı olan kişiler, normalden farklı bir ses tonuyla konuşma veya boğuk bir sesle konuşma sorunu yaşayabilirler.

GUATR NEDEN OLUR?

Guatrın ortaya çıkmasının birkaç farklı nedeni olabilir. İşte guatrın başlıca nedenleri:

1. İyot Eksikliği

İyot, tiroit hormonlarının yapısında önemli bir rol oynar. İyot eksikliği, tiroit bezinin normalden daha fazla çalışmasına neden olabilir, bu da guatrın ortaya çıkmasına yol açar. İyot eksikliği özellikle deniz ürünleri tüketimi düşük olan bölgelerde daha yaygındır.

2. Hashimoto Tiroiditi

Hashimoto tiroiditi, bağışıklık sisteminin tiroit bezine saldırarak iltihaplanmasına neden olan otoimmün bir hastalıktır. Uzun süreli tiroid iltihabı, tiroit bezinin büyümesine ve guatr oluşumuna yol açabilir.

3. Graves Hastalığı

Graves hastalığı, tiroit bezinin aşırı aktif olmasına neden olan otoimmün bir hastalıktır. Bu durumda, tiroit bezinin aşırı çalışması guatrın ortaya çıkmasına yol açar.

4. Nodüler Guatr

Nodüler guatr, tiroit bezindeki nodüllerin büyümesiyle karakterize edilen bir durumdur. Bu nodüller, tiroit bezindeki hücrelerin anormal büyümesi sonucunda oluşabilir.

GUATRIN TEDAVİLERİ NELERDİR?

Guatr tedavisi, guatrın nedenlerine, büyüklüğüne ve semptomlara bağlı olarak değişebilir. İşte guatrın tedavisinde kullanılan bazı yöntemler:

1. İlaç Tedavisi

İyot eksikliği veya tiroit hormonu düzeylerindeki dengesizlikler nedeniyle oluşan guatrın tedavisinde ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, tiroit hormonlarının düzeylerini düzenlemek veya tiroit bezinin aktivitesini kontrol altına almak için kullanılır.

2. Radyoaktif İyot Tedavisi

Büyümüş bir tiroit bezinin neden olduğu guatrın tedavisinde radyoaktif iyot kullanılabilir. Radyoaktif iyot, tiroit bezindeki anormal hücreleri hedef alarak onları tahrip eder ve tiroit bezinin küçülmesini sağlar.

3. Cerrahi Müdahale

Büyük boyuttaki guatr vakalarında veya nodüler guatr durumunda cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi, tiroit bezinin bir kısmının veya tamamının çıkarılmasını içerir. Bu işlem, nodüler guatrın olası komplikasyonlarını önlemek veya kanserli tiroit nodüllerini çıkarmak için uygulanabilir.

ZEHİRSİZ GUATR BELİRTİLERİ

Zehirsiz guatr, tiroid bezinin anormal büyümesi ile karakterize bir durumdur ve genellikle tiroid hormonları normal seviyelerde üretir. Bu nedenle "zehirsiz" olarak adlandırılır. Zehirsiz guatrın belirtileri, tiroid bezinin büyüklüğüne ve boyutuna bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bazı yaygın belirtiler şunlardır:

• Boyun bölgesinde şişlik: Tiroid bezinin büyümesi nedeniyle boyun bölgesinde şişlik veya şişkinlik görülebilir. Bu şişlik, fark edilir bir yumru ya da boyundaki genişlemiş bir alan şeklinde olabilir.
• Boyunda ağrı veya rahatsızlık: Büyümüş tiroid bezinin neden olduğu baskı nedeniyle boyunda hafif ağrı veya rahatsızlık hissedilebilir.
• Nefes darlığı: Büyümüş tiroid bezinin çevredeki organlara baskı yapması sonucu nefes darlığı yaşanabilir.
• Yutkunma güçlüğü: Tiroid bezinin büyümesi yemek yerken veya yutkunurken rahatsızlık ve güçlük hissi oluşturabilir.
• Ses kısıklığı: Tiroid bezinin boyutuna bağlı olarak ses tellerine baskı yaparak ses kısıklığına neden olabilir.
• Gözlerde şişlik: Bazı durumlarda, zehirsiz guatrlı kişilerde gözlerde şişlik ve belirginleşme (Exophthalmos) görülebilir.
• Tiroid hormon düzeylerinde değişiklik yok: Zehirsiz guatrda, tiroid hormonları (T3 ve T4) normal sınırlar içinde olma eğilimindedir, bu nedenle hastada hipertiroidi (aşırı aktif tiroid) ya da hipotiroidi (az aktif tiroid) belirtileri görülmez.

Zehirsiz guatr, bazen hiçbir belirti vermeden tespit edilebilir ve genellikle tiroid hormonlarının normal seviyelerde olduğu bir durumdur. Ancak, belirtiler fark edilirse veya tiroid bezinde anormal bir büyüme tespit edilirse, bir doktora başvurarak teşhis ve uygun tedavi süreci başlatılmalıdır. Çünkü bazı durumlarda zehirsiz guatr, tiroid hormonlarının normal düzeylerde kalmasına rağmen rahatsızlıklara yol açabilir ve tedavi gerekebilir.

ZEHİRLİ GUATR BELİRTİLERİ

Zehirli guatr, tiroid bezinin aşırı derecede aktif olması sonucu ortaya çıkan bir tiroid hastalığıdır. Tiroid hormonları (T3 ve T4) normalden daha fazla üretilir ve bu durum vücuttaki birçok sistem üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir. Zehirli guatrın belirtileri şunlar olabilir:

• Hızlı kalp atışı (Taşikardi): Tiroid hormonlarının artması nedeniyle kalp daha hızlı çalışabilir ve kişi hızlı bir kalp atışı hissedebilir.
• Çarpıntı: Kalp atışlarının düzensiz veya anormal hissedilmesi, kişide çarpıntı hissi oluşturabilir.
• Aşırı terleme: Zehirli guatr, vücut sıcaklığını artırabilir ve bu da aşırı terlemeye neden olabilir.
• Huzursuzluk ve anksiyete: Yüksek tiroid hormonları, sinir sistemi üzerinde etkili olabilir ve kişide huzursuzluk, anksiyete, sinirlilik ve uykusuzluk gibi belirtilere neden olabilir.
• Ağırlık kaybı: Metabolizma hızlanır ve kişi normalden daha fazla kalori yakar, bu da kilo kaybına neden olabilir.
• Halsizlik ve yorgunluk: Şaşırtıcı olabilir, ancak zehirli guatr, kişide halsizlik ve yorgunluk hissi de yaratabilir.
• İştah artışı: Metabolizma hızının artması, kişinin iştahını açabilir ve daha fazla yemek yeme eğilimine yol açabilir.
• El titremesi: Bazı zehirli guatr hastalarında ellerde titreme (tremor) görülebilir.
• Kas zayıflığı: Zehirli guatr, kas zayıflığı ve güçsüzlük hissi oluşturabilir.
• Ciltte incelme: Cilt, tiroid hormonlarının artışı nedeniyle incelmiş ve hassas hale gelebilir.

Zehirli guatrın belirtileri bireyden bireye farklılık gösterebilir ve bazı belirtiler hafif olabilirken, diğerleri daha şiddetli olabilir. Eğer yukarıda belirtilen belirtileri yaşıyorsanız veya tiroid bezinizde anormallikler hissediyorsanız, bir doktora başvurarak değerlendirme ve teşhis yapılması önemlidir. Doğru tanı ve tedavi ile zehirli guatr kontrol altına alınabilir ve hastalığın ilerlemesi önlenebilir.