Emeklilikte yaşa takılanlar yasasından primi yetmeyip yararlanamayanlar için başka seçenekler de bulunuyor. Önümüzdeki günlerde emeklilik yaşının özellikle kadınlarda çocuk sayısına göre esnetilmesi, esnafın emekliliği için gerekli prim gün sayısının düşürülmesi gibi yeni adımlar devreye girecek.
Böylelikle 3600 gün formülüyle SSK'lı kadınlar 50, erkekler 55 yaşında emekli olabilecek. İşte EYT sonrası emeklilik formülleriyle ilgili detaylar!
SGK'nın yeni düzenlemesiyle, Türkiye'de çalışan işçilere erken emeklilik yolu açılıyor. Buna göre, 3600 prim günü tamamlayan işçiler, erken emeklilik imkanından yararlanabilecekler. Ancak, bu imkandan faydalanmak isteyenlerin belli şartları yerine getirmesi gerekiyor. İşçiler, emeklilik için gerekli olan prim günü sayısını doldurduktan sonra erken emeklilik hakkını elde edebilecekler. İşte, konu hakkında son gelişmeler!
Kısmi emekli (yaşlı) aylığına hak kazanma şartları nelerdir?
Kısmi emeklilik, belli bir yaşa geldiği halde primini tamamlayamayan sigortalılara yaştan emeklilik hakkı tanınıyor. Yaş haddi işe başlama tarihi, çalışılan statüye göre değişiyor. Buna göre, 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar 15 yıl, 3600 günü dolduğunda 50-60 arası değişen yaşı doldurduğunda emekli olabilir. Bu tarihten sonra çalışmaya başlayanların 4500 günü tamamlaması gerekiyor
.İlk defa çalışmaya Eylül 1999-30 Nisan 2008 arasında başlayan SSK'lılar 25 yıl sigortalılık 4500 prim günü doldurduğunda kadın 58 erkek de 60 yaşında emekli aylığı alabilir. Mayıs 2008'den sonra sigortalı olanların primini 1 Ocak 2036'ya kadar 5400 güne tamamlaması koşuluyla 63 yaşında emekli aylığına hak kazanabiliyor..
1978 doğumlu bir kadın çalışan Nisan 1997'de ilk defa sigorta primi ödemiş ve Ocak 2010'da 36000 prim dününü doldurmuştur. Kısmi olarak ne zaman emekli olabilir?
9 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlangıç sigortası olan kadınlar; 15 yıl, 3600 prim günü ve 50 yaşını tamamlamak suretiyle emekli olabilir. 3600 gün prim ödeme sayısını 24 Mayıs 2008-23 Mayıs 2011 tarihleri arasında doldurduğu için 15 yıllık sigorta süresi ve yaş şartını 25 Mayıs 20211 tarihinden sonra yerine getireceği için kısmi olarak 58 yaşında emekliliğe hak kazanır.
Kimler 3600 prim günüyle emekli olabilir, aylıklar normal emeklilerden çok mu düşük?
İşsizlik Sigortası Kanunu'na göre 8 Eylül 1981'den önce işe başlayan kadınlarla 8 Eylül 1976'dan önce işe başlayan erkekler 15 yıl sigorta süresi, 3600 günü tamamlayarak emekli olabilir. Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre 23 Mayıs 2002'de 15 yılkı sigortalılık süresini dolduran kadınlar 50, erkekler de 55 yaşını doldurduysa 3600 gün malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları primi ödemiş olanlar istediklerinde emekli olabilir.
Hangi sigortalılar daha kolay şartlar ile yaşlılık aylığına hak kazanır?
Çalışmaya başladığı tarihten önce malul olanlar, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlar, çalışma gücü kaybı olanlar, maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışanlar, erken yaşlandığı tespit edilenler, özel olarak korunmakta ve bu sigortalıların daha kolay şartlarda emekli olabilmelerine imkân tanınıyor.
Yaşlılık toptan ödemesinin koşulları nelerdir?
Sosyal güvenlik sistemine ödenen primler emekli olmaya, aylık bağlanmasına yeterli değilse yaşlılık toptan ödemesi ile primler iade alınabiliyor.
Bu ödemeden yararlanabilmek için kadınların 58, erkeklerin de 60 yaşını doldurması gerekiyor.
Örneğin 7 bin prim günüyle 60 yaşında emekli olacak bir erkek çalışanın sadece 2 bin prim günü varsa bunu geri alabilir.
10 yıl primle emekli olma
Kısmi emeklilik imkanıyla birlikte, en az 10 yıl prim ödeyenler emeklilik hakkı elde edebiliyor. Bu durum için ilk şart, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olmak. İkinci şart ise Sosyal Sigortalar Kurumu'na (SSK) bağlı olmaktır. Ayrıca, 3600 prim günü (10 yıl) ve kadınlar için 50, erkekler için 55 yaşını tamamlamak gerekmektedir. Emekli aylığı, bu üç şartın en son gerçekleştiği tarihe göre belirlenen emeklilik yaşı doldurulduğunda başlar.
Tarım işçileri için 10 yıl
EYT düzenlemesi kapsamında, tarım işçileri de kısmi emeklilik hakkından faydalanabilmektedir. 8 Eylül 1999 tarihinden önce tarım sigortası olanlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü koşulunu yerine getirdiklerinde EYT'den emekli olabilirler.
12.5 yıl primler emeklilik
SSK'lılar için 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar, kısmi emeklilik için 4500 prim günü (12.5 yıl) ödemeleri gerekmektedir. Ayrıca, 25 yıldan beri sigortalı olmak ve kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşını doldurmak da gerekmektedir.
