Kanal İstanbul projesi, Karadeniz ile Marmara Denizi arasında yapay bir su yolu oluşturmayı amaçlayan dev proje devam ediyor mu?
Kanal İstanbul projesi, Karadeniz ile Marmara Denizi arasında yapay bir su yolu oluşturmayı amaçlayan dev bir girişimdir. Projenin amacı İstanbul Boğazı’ndaki gemi trafiğini azaltmak, güvenliği artırmak ve yeni bir şehir kurmak için tasarlanmıştır. Kanal İstanbul projesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2011 yılında duyurulmuş ve 2021 yılında inşaatına başlanmıştır.
Son zamanlarda gündeme gelen konu Kanal İstanbul projesi devam ediyor mu? 2024 Kanal İstanbul ne zaman bitecek? Gibi sorularla araştırılıyor. Peki, Kanal İstanbul projesi devam ediyor mu? 2024 yılında Kanal İstanbul tamamlanacak mı? İşte bu soruların yanıtlarını Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan cevap verdi.
Bu yazımızda Bakan Cahit Turhan'ın açıklamalarıyla Kanal İstanbul projesi hakkında son durumunu, yapım sürecini, maliyetini, etkilerini ve tüm merak edilenleri ele aldık. Detaylar haberimizde...
Kanal İstanbul, Türkiye’nin en büyük ve en tartışmalı projelerinden biri olmaya devam ediyor.
Kanal İstanbul, İstanbul ilinin Avrupa yakasında yer alan Karadeniz'den Marmara Denizi'ne uzanması tasarlanan bir su yolu projesidir. Geçmişte de bir benzer proje önerilmiş olsa da bu haliyle Kanal İstanbul projesi 2011 yılında dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı. Kanal İstanbul, proje için ilk ihale 26 Mart 2020 tarihinde gerçekleştirildi.
Sakarya Nehri, Sapanca Gölü, İzmit Körfezi ve Kanal İstanbul'un konumlarını gösteren harita. İstanbul Boğazı'na alternatif su yolu projesinin tarihi Roma İmparatorluğu'na kadar uzanır. Bitinya Valisi Plinius ile İmparator Trajan arasındaki yazışmalarda Sakarya Nehir Taşımacılığı Projesi'nden ilk defa bahsedilmiştir.
Karadeniz ve Marmara'yı yapay bir boğazla birbirine bağlama fikri 16. yüzyıldan bu yana 6 kez gündeme gelmiştir. 1500'lü yılların ortalarında Osmanlı Devleti'nin hayata geçirmeyi planladığı 3 büyük projeden biri Sakarya Nehri ve Sapanca Gölü'nü Karadeniz ve Marmara'ya bağlamaktı. 1550 yılında Kanuni Sultan Süleyman döneminde gündeme geldi. Dönemin iki büyük mimarı Mimar Sinan ve Nicola Parisi hazırlıklara başlamasına rağmen savaşlardan dolayı bu projenin hayata geçirilmesi iptal edildi.
İstanbul'un batısında bir kanal projesi ilk kez TÜBİTAK'ın Bilim ve Teknik dergisinde Ağustos 1990 tarihinde yayınlanan bir makalede önerilmiştir. Dönemin Enerji Bakanlığı Müşaviri Yüksel Önem'in kaleme aldığı makalenin başlığı "İstanbul Kanalı'nı Düşünüyorum" idi. Büyükçekmece Gölü'nden başlayıp Terkos Gölü'nün batısından geçecek İstanbul Kanalı, uzunluğu 47 km, su yüzeyindeki genişliği 100 m, derinliği 25 m olarak tasarlanmıştır.
1994 yılında Bülent Ecevit İstanbul’un Avrupa yakasında Karadeniz’le Marmara arasında bir kanal açılmasını önermişti ve proje "Boğaz ve DSP’nin Kanal Projesi" ismiyle DSP'nin seçim broşürlerinde yer almıştı. T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı verilerine göre İstanbul Boğazı'ndan geçen gemi sayısı son 17 yıl içinde genelde sürekli azalmaktadır.
Kanal İstanbul ilk defa 23 Eylül 2010'da gazeteci Hıncal Uluç tarafından "Başbakan'dan bir 'Çılgın' proje ki.." adlı yazısında projenin içeriği verilmeden söz edilmiştir. 2011 yılında dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın deyimiyle "çılgın proje" olarak basına yansıdı ancak projenin adı, içeriği ve yeri uzun süre gizli tutuldu.
27 Nisan 2011 tarihinde Sütlüce'de bulunan Haliç Kongre Merkezi'nde yapılan basın toplantısıyla projeye ilişkin temel bilgiler açıklandı. 26 Haziran 2021 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kanal üzerinde yapılacak 6 köprüden ilkinin temeli atıldı.
Kanal İstanbul, proje için ilk ihale 26 Mart 2020 tarihinde gerçekleştirilmesinin ardından 26 Haziran 2021 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kanal üzerinde yapılacak 6 köprüden ilkinin temeli atıldı. İhale süreci ile birlikte kanal inşaatı öncesi hazırlık çalışmaları yaklaşık 1,5 yıl süreceğini bildiren Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Kanal inşaatının 5,5 yıl sürmesi öngörülmektedir. Projenin tamamlanma süresi normal şartlar altında 7 yıl olarak planlanmaktadır. Kanal İstanbul projesinin 2027 tarihinde tamamlanması planlanıyor.
İstanbul Boğazı'nın tarihsel ve kültürel dokusunun korunması ve güvenliğinin arttırılması,
İstanbul Boğazı’nda öncelikle deniz trafiğinden kaynaklanan yükün azaltılması ve Boğaz güvenliğinin artırılması.
İstanbul Boğazı’nın trafik güvenliğinin sağlanması,
Seyir emniyetinin sağlanması,
Yeni bir uluslararası deniz trafiğine açık bir su yolunun oluşturulması
Olası bir İstanbul depremi dikkate alınarak, yatay mimariye dayalı depreme dayanıklı modern bir yerleşim alanı oluşturulması.
Kanal İstanbul Projesinin güzergahının belirlenmesi için 5 ayrı alternatif koridor üzerinde çalışılmıştır. Alternatif güzergahların çevresel etkileri ve yerüstü su ve toprak kaynaklarına, yeraltı su kaynaklarına, ulaştırma ağlarına, kültür ve tabiat varlıklarına etkileri incelenmiştir. Kanal İstanbul için ayrıca, inşaat maliyeti ve süreleri kıyaslanmıştır.
Kanal İstanbul’dan dünya denizlerinde dolaşan en büyük konsept gemi olarak belirlenen boyu 275 metre, draftı maksimum 17 metre olan ve ortalama 145.000 tonluk tankerlerin geçişine imkan sağlayacak bir tip enkesit kullanılarak, koridorlar mukayese edilmiş ve Küçükçekmece Gölü, Sazlıdere Barajı, Terkos doğusunu takip eden güzergah en uygun koridor olarak belirlenmiştir.
