Erzurum’un Coğrafi İşaretli Ürünü Ehram: Gelenekten Modern Tasarımlara Yolculuk
Erzurum’un önemli kültürel miraslarından biri olan ehram (ihram), 2011 yılından bu yana coğrafi işaret tescili ile korunmaktadır. İnce eğrilmiş koyun yününden elde edilen ehram, zahmetli aşamalardan geçerek düz yüzeyli mekikli dokuma ile üretilen geleneksel bir dış giysi olarak dikkat çekiyor.
Doğu Anadolu Bölgesi’nin zorlu iklim şartları ve coğrafi yapısı, hayvancılığı bölge halkı için önemli bir geçim kaynağı haline getirmiştir. Erzurum’da kışların uzun ve sert geçmesi nedeniyle, yünden dokunan ehram, soğuktan korunmak amacıyla tarih boyunca yöre halkının vazgeçilmez giysisi olmuştur. Erzurum, Ağrı, Van, Elazığ ve Bayburt gibi illerde geleneksel örtünme kıyafeti olarak giyilen ehram, kadınların baştan ayaklara kadar bedenlerini örter ve yüzü yalnızca gözlerin açık kalacağı şekilde kaplar.
Ehram, yalnızca bir giysi olmanın ötesinde, sembolik bir kimlik ve anlam taşıyan kültürel bir ögedir. Her ehramın rengi ve deseni, farklı bir hikâye anlatır ve kişisel ya da toplumsal bir mesaj içerir. Zamanla köylerde yoğun şekilde kullanılmaya devam eden bu örtü, şehir merkezlerinde ise giderek nostaljik bir değere dönüşmektedir.
Ehram kültürünün yaşatılması ve modern tasarımlarla yeniden canlandırılması için birçok çalışma yürütülmektedir. Erzurum Olgunlaşma Enstitüsü, ehramın kullanım alanını genişletmek amacıyla özgün tasarımlar üzerinde çalışmalar yapmaktadır. Geleneksel ehram, çantalardan yeleklere, kemerlerden takım elbiselere kadar farklı modern tasarımlara dönüştürülerek günlük yaşamda yeniden yer buluyor.
Erzurum Valiliği’nin öncülüğünde yürütülen bu çalışmalar, ehramın yalnızca geçmişin bir mirası olarak kalmaması, aynı zamanda geleceğe taşınması için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Köylerde hala yaygın olarak kullanılan ehram, hem kültürel bir öge olarak korunmakta hem de modern dokunuşlarla yeni nesillere tanıtılmaktadır.
Erzurum’un kültürel kimliğinin bir parçası olan ehram, hem geleneksel hem de modern dünyada varlığını sürdürmeye devam ediyor. Bu çalışmalar, kültürel mirasın korunması ve yeni kullanım alanlarının yaratılması adına önemli bir örnek teşkil ediyor.
