Rize’nin Pazar ilçesinde, kafes balıkçılığı projelerine karşı uzun süredir deniz kıyısında nöbet tutan balıkçılar, bu kez Pazar Belediyesi Toplantı Salonu’nda geniş katılımlı bir toplantı düzenledi. “Kafes Balıkçılığına Hayır” başlığıyla gerçekleştirilen toplantıda, balıkçılar ve bölge halkı projeye ilişkin taleplerini ve kaygılarını dile getirdi.
Toplantıya CHP Rize Milletvekili Tahsin Ocaklı, Pazar Belediye Başkanı Neşet Çakır, eski Belediye Başkanı Ahmet Basa, CHP, Zafer Partisi ve Anahtar Parti temsilcileri, İHD, Çay Meclisleri ve birçok sivil toplum kuruluşu katıldı.
Bilim ve vicdan vurgusu
Toplantıda konuşan Ziraat Yüksek Mühendisi İbrahim Oğuz, kafes balıkçılığı projelerinin bölge için büyük bir tehdit oluşturduğunu vurguladı. Oğuz, “Bizim denizimizi ve limanımızı istiyorlar. Hayallerimizi, umutlarımızı, geleceğimizi elimizden almak istiyorlar. Bizi bir kafese koymak istiyorlar ama bu esareti asla kabul etmeyeceğiz. Bu, bilim ile açgözlülük arasında; vicdanlıyla vicdansızın, hak bilenle bilmeyenin mücadelesidir. Bu politik değil, hak mücadelesidir” dedi.
Oğuz, ÇED raporlarının tarafsız uzmanlarca yeniden araştırılması gerektiğini belirterek, “Mahkeme kararları ne olursa olsun, halkın hür iradesine saygı duyulmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Hukuki ve ekonomik boyut
Balıkçı Köyü’nden Avukat Sevil Kuru, projenin sadece balıkçıların işsiz kalma meselesi olmadığını vurguladı. Kuru, “Bu, hukuki hak arama ve yaşam hakkını koruma mücadelesidir. ÇED raporu kanun ve prosedürler hiçe sayılarak onaylanmıştır. Biz de idari yargı süreciyle haklarımızı arayacağız” dedi.
Pazar Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı ve muhtar İsmail Hakkı Kambay, “Deniz bizim tarlamız. Bu tarlayı hiçbir faydası olmayan çiftlik sahiplerine peşkeş çekmek istiyorlar” derken, Rize Deniz Ürünleri Avcılar Üreticiler Birliği Başkanı Mustafa Kuru da “Ben üçüncü kuşak bir balıkçıyım. 11 yaşından beri denizdeyim. 100 kişiye ekmek veriyoruz. Sen benim evimin önüne kurduğun zaman ben nasıl balık tutacağım? Vergimizi veriyoruz, bu işi durduracağız” ifadelerini kullandı.
Kadın ve gençler limanda nöbette
Matematik öğretmeni ve kadın balıkçı Hacer Yurtseven ise kadınların, gençlerin ve erkeklerin bir aydır limanda, kıyıda ve denizde nöbette olduklarını belirtti. Yurtseven, “Ekmek teknemizi koruyoruz. Deniz bizim geçim kaynağımız, maneviyatımız, torunlarımıza bırakacağımız mirasımız. Köy halkı olarak kafes balıkçılığı istemiyoruz” dedi.
Siyasi destek ve tehditler
CHP Rize Milletvekili Tahsin Ocaklı, balıkçılarla dayanışma içinde olduklarını belirterek, şirketlerden tehdit aldığını açıkladı. Ocaklı, “O şirket sahipleri beni uzaktan tehdit ediyor. Tüm bilgilerine sahibim ve yasa önünde hesap soracağım. Hiç kimse, halkın iradesinin üstünde değildir” dedi.
Ocaklı, balıkçılarla bir gün boyunca denizde nöbet tuttuğunu ve kaymakam ile Sahil Güvenlik Komutanı’nın da sürece tanık olduğunu belirtti. “Halkımızın direnişi ve balıkçılarımızın birlikteliği, bu dayatmaya geçit vermeyeceğimizi gösterdi” ifadelerini kullandı.
Çevresel ve sağlık riskleri
Kafes balıkçılığının çevreye ve insan yaşamına ciddi tehditler oluşturduğunu söyleyen Ocaklı, şunları kaydetti: “Sadece 900 metre mesafede bir uçuş alanı var. Bu mesafe uçuş güvenliği açısından ciddi bir risk oluşturuyor. Pazar ve çevre ilçelerde 185 balıkçı geçimini denizden sağlıyor. Bu kafesler kurulduğunda avlak alanları yok olacak, yüzlerce ailenin ekmeği elinden alınacak. Ayrıca, kafeslerden denize bırakılan yemler dipte tortu tabakası oluşturuyor, balık türlerini etkiliyor, kıyıya ulaşıyor, beyaz köpüklenmelere ve kirliliğe yol açıyor. İçinde antibiyotikler ve GDO’lu yemler var. Bu durum hem halk sağlığına hem de turizme doğrudan tehdit.”
Proje ortakları ve bölge halkının iradesi
Ocaklı, projeyi yürüten şirketlerin bazı vakıf ve kuruluşlarla ortak hareket ettiğini belirterek, “Güneysu İlim Yayma Cemiyeti Vakfı ve Fındıklı’daki bir şirket bu işin ortağı. Eğitimle ilgilenmesi gereken bir vakıf, bugün denizin talanında yer alıyor. Biz buna izin vermeyeceğiz” dedi.
Ocaklı, sözlerini şu şekilde tamamladı: “Burada irade köylüdür, balıkçıdır, emekçidir. Hep birlikte direnerek bu projeyi durduracağız. Yaptırtmayacağız. Ben de sizinle yan yana mücadele edeceğim.”
Toplantı, bölge halkının ve balıkçıların kararlılığı ile projeye karşı ortak duruş sergilemesiyle sona erdi.