Tükürük bezi iltihabı, ağız içindeki tükürük bezlerinin iltihaplanmasıyla meydana gelir ve tıpta "sialadenit" olarak adlandırılır. Bu durum, genellikle bakteri ya da virüs enfeksiyonları sonucu ortaya çıkar. Tükürük bezleri, ağız sağlığını koruyarak, ağız kuruluğunu gideren ve tükürük salgılayan önemli organlardır. Bu bezler üç ana gruptan oluşur: parotis (kulak önü), submandibular (alt çene) ve sublingual (dil altı).

Tükürük bezi iltihaplanması, bu bezlerin herhangi birinde meydana gelebilir. İltihaplanma, ağızda şişlik, ağrı ve rahatsızlık hissine yol açabilir. Ayrıca, tükürük üretiminde azalma, ağız kuruluğu ve yutkunmada zorluk gibi sorunlar da görülebilir.

Bu durumda semptomları hafifletmek için dinlenme, ağrı kesiciler ve ılık tuzlu su ile ağız gargarası gibi yöntemler uygulanabilir. Ancak, belirtiler ortaya çıktığında bir sağlık uzmanına başvurmak ve iltihabın nedenini belirlemek çok önemlidir. Hastalık, basit sebeplerden kaynaklanıyorsa kendiliğinden iyileşebilir. Ancak tıkanma ya da bakteriyel enfeksiyon gibi daha karmaşık sebepler varsa, tedavi için ilaç kullanımı gerekebilir. Tedavi sürecinde doktorun önerilerine uygun şekilde hareket etmek, hastalığın iyileşmesini hızlandırır.

Tükürük Bezi İltihabı Nedir?

Tükürük bezi iltihabı, ağız içerisinde bulunan ve tükürük salgılanmasına yardımcı olan bezlerin inflamasyonu olarak bilinir. Sialadenit olarak da adlandırılan bu hastalık, ağız içinde farklı bölgelerde ortaya çıkabilir.

Parotis, submandibular ve sublingual olarak adlandırılan tükürük bezlerinin iltihaplanması ile gerçekleşir. 

Ağız içerisinde yanak, dudak, ağız ve boğaz gibi organların etrafında da bezler bulunur. Bu bezler ise dişleri çürümeye karşı koruma işlevi gösterir.

Ağız içindeki kuruluğu giderme ve sindirimi başlatma için ihtiyaç duyulan tükürük sıvısını üretir.

İnflamasyon gerçekleştiğinde bu bezlerin tükürük üretiminde aksaklık meydana gelebilir.

Sialadenit, basit muayene yöntemleri ile tedavi edilebilir ve eski fonksiyonu geri kazandırılabilir. Doktorlar, tedavi süreci hakkında gereken bilgiyi paylaşır ve muayene sonrası teşhiste bulunur. 

Tükürük Bezi İltihabı Belirtileri Nelerdir? 

Tükürük bezi iltihabı, ağız içerisinde çeşitli rahatsızlıkların meydana gelmesi ile belirti verebilir. Bu belirtiler ise şu şekilde incelenebilir: 

• İltihaplanan tükürük bezinde, hissedilen ve zaman zaman ağrı da oluşturan bir şişlik meydana gelebilir. İnflamasyonun oluştuğu bölgede şişlikle birlikte ağrı ve hassasiyet yaşanır. Bu bulgularla beraber yutkunmada güçlük de görülebilir. 
• İltihaplanan bölge, kızarık ve enfekte olmuş bir görünüme sahiptir. Tükürük bezlerinin bulunduğu yanak içerisinde ve küçük dil bölgesinde kızarıklık gözlemlenebilir. 
• Tükürük bezlerinde meydana gelen inflamasyon nedeniyle vücut ısısı artabilir ve yüksek ateş görülebilir.
• Tükürük bezlerinin iltihaplanması ve tam fonksiyonunu gerçekleştirememesi nedeniyle ağızda kuruluk hissi meydana gelir. Tükürük bezi fonksiyonunu gerçekleştiremediği için tükürük salgısının akışında azalma durumu yaşanabilir. 
• Tükürük bezlerinde meydana gelen iltihap nedeniyle tat alma duyusunda değişiklikler ortaya çıkabilir.

Tükürük bezi iltihabı, ağız içerisinde oluşan çeşitli rahatsızlık hisleri ile belirti verebilir. Bu belirtiler sonucunda ortaya çıkan inflamasyon durumu, endoskopik muayene veya doktor gözlemi sayesinde teşhis edilir.

Hastalığın oluşma şekline göre yapılacak müdahale ve tedavi aşamaları da tanı sürecinde belirlenir. 

Tükürük Bezi İltihabı Nedenleri Nelerdir?

Tükürük bezi iltihabı, farklı nedenlere bağlı olarak gelişim gösterebilir: 

• Bazı viral enfeksiyonlar, tükürük bezi iltihabına neden olabilir. Kabakulak virüsü, ağız içerisindeki tükürük bezlerini etkileyebilir ve iltihaba sebebiyet verebilir. 
• Ağız içerisinde yaşayabilen bakteriler, tükürük bezlerinde enfeksiyona yol açabilir. Staphylococcus aureus ve Streptococcus viridans isimli bakteriler, ağız içerisindeki tükürük bezlerinin işleyişini olumsuz yönde etkileyebilir.
• Tükürük bezi taşı oluşumuna bağlı şekilde meydana gelen tıkanıklık, iltihaplanmaya sebebiyet verebilir. 
• Yetersiz sıvı alımı, tükürük bezlerinin çalışmasını duraksatır ve inflamasyona neden olabilir. 
• Tükürük bezlerine temas eden kimyasal maddeler veya ağır metaller, tahriş hissi oluşturabilir. Bu sebepten tükürük bezi iltihabı ortaya çıkabilir.
• Bir otoimmun hastalık olan Sjögren sendromu, tükürük bezlerinden salgılanan sıvıyı engelleyerek iltihaplanmaya etki edebilir.
• Tükürük bezlerinin bulunduğu bölgede gelişen farklı huylardaki tümör ve kistler, inflamasyona sebep olabilir.
• Sialadenosis adı verilen hastalıkta tükürük bezi bölgesinde tümör, enfeksiyon ve iltihap gelişebilir.

Tükürük bezi iltihabının sebebi, muayene sürecinden sonra net şekilde belirlenir. Belirlenen sebepler doğrultusunda doğru tedavi sürecine doktorunuz karar verir.

Doktorun yönlendirdiği tedavi adımlarını doğru şekilde uyguladığınızda tükürük bezi iltihabının iyileşme süreci kolaylaşır. 

Geçmeyen Tükürük Bezi İltihabına Ne İyi Gelir?

Geçmeyen tükürük bezi iltihabı tedavisi için çeşitli tedavi yöntemleri tavsiye edilir: 

• İltihap oluştuğunda, bu bezlerin işlevini desteklemek için bol miktarda su içilmesi tavsiye edilir.
• İltihabı dindirmek, şişliği ve ağrıyı hafifletmek için bölgeye sıcak kompres uygulayabilirsiniz. 
• Ağız içerisinde birkaç dakika bekleterek yapacağınız tuzlu su gargarası, iltihaplı bölgenin temizlenmesine ve ağrının dindirilmesine yardımcı olabilir.
• İnflamasyon oluştuğunda sert ve baharatlı yiyeceklerden kaçınmanız acı hissiyatını önlemek için faydalı olabilir. 
• Tükürük iltihabının geçmesi için bakteriyel enfeksiyonlarda reçete edilen antibiyotikler kullanılır. 

Tükürük Bezi İltihabı Nasıl Geçer?

Tükürük bezi iltihabı iyileşme süreci, hastalığın nedeni tespit edildikten sonra tercih edilen tedavi adımlarına göre değişiklik gösterir.

İltihap, viral enfeksiyona bağlı olarak geliştiğinde hastalık basit tedavi yöntemleri ile geçirilebilir. Bol sıvı tüketimi, dinlenme ve ağrı kesici yardımıyla bu süreç atlatılır. 

Bakteriyel enfeksiyonlarda doktor tarafından reçete edilen antibiyotik kullanımı sağlanır.

Bezlerin tıkanması gibi durumlarda hastalık ilk olarak endoskopik yöntemlerle teşhis edilir. Ardından tıkanıklığın giderilmesi için tükürük bezi ameliyatı veya özel tedavi yöntemleri uygulanır.

Farklı tedavi süreçleri ile tükürük bezi iltihabı geçirilebilir. 

Tükürük Bezi İltihabı Tedavisi 

Tükürük bezi iltihabı tedavisinde hastalığın seyrine uygun olacak şekilde çeşitli yöntemler uygulanır. İnflamasyonun ve ağrının geçirilmesi için doktorun tedavi amacıyla önerdiği ilaçlar kullanılabilir. Bu süreçte antibiyotik ve anti-inflamatuar ilaçlar faydalı etkide bulunur. 

Rahatsızlık tedavi edilmediğinde tükürük bezi kanseri gibi ciddi hastalıkların oluşumu görülebilir. Küçük çaplı viral enfeksiyonlarda sıcak kompresler, bol su tüketimi ve tuzlu su gargarası ile iyileşme süreci hızlandırılır. İltihap geçmediğinde ya da yeniden tekrarladığında doktorunuza danışmanız önerilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Tükürük Bezi Hastalığı Tehlikeli midir? 

Tükürük bezi hastalığı, rahatsızlığın sebebi belirlenmediğinde ve doğru tedavi aşamaları izlenmediğinde tehlikeli bir duruma dönüşebilir. Hastalığın hızlı ve etkili bir şekilde geçirilmesi için doğru tedavi aşamalarının izlenmesi önem taşır. Tedavi süreçleri, alanında uzman olan doktorlar tarafından belirlenir. 

Tükürük Bezi Şişmesi Kendiliğinden Geçer mi? 

Tükürük bezi iltihabına bağlı olarak meydana gelen şişme hissiyatı, bol sıvı tüketimi ile geçirilebilir. Taş veya tıkanma kaynaklı oluşabilecek tükürük bezlerine masaj yaparak da rahatlama sağlayabilirsiniz. Hastalığın geçmediği durumlarda bir doktora başvurmanız faydalı olabilir. 

Tükürük Bezi Rahatsızlıkları Nasıl Önlenebilir? 

Tükürük bezi rahatsızlıklarını önlemek için kabakulak ve grip aşısı düşünülebilir. Bu aşıları bir uzman tavsiyesi ile yapmak gerekir. Düzenli sıvı tüketimi, sigaradan uzak bir yaşam ve enfeksiyona karşı alınan önlemlerle rahatsızlığın önüne geçebilirsiniz. Sağlıklı bir yaşam stilini benimseyerek tükürük bezi rahatsızlıklarını önleyebilirsiniz.